Ιστορίες-διδάγματα αρχαίων ελλήνων

Ο φιλόσοφος Αντισθένης συμβούλευε τους Αθηναίους να ανακηρύξουν με την ψήφο τους τα γαϊδούρια σε άλογα. Και όταν του είπαν ότι κάτι τέτοιο είναι έξω από κάθε λογική, ο Αντισθένης παρατήρησησε:
«Μήπως και στρατηγούς δεν αναδεικνύετε άντρες απλώς με την ψήφο σας και χωρίς να έχουν πάρει καμία απολύτως εκπαίδευση;

Ο Διογένης ζητούσε ελεημοσύνη από ένα άγαλμα. Όταν τον ρώτησαν γιατί κάνει κάτι τέτοιο, απάντησε:
«Εξασκούμαι στο να μην απογοητεύομαι από την αναισθησία των ανθρώπων.»

Ένας μοχθηρός άνθρωπος ήθελε να φυλάξει το σπίτι του από κάθε κακό. Έβαλε στην πόρτα μια επιγραφή που έλεγε:
«Κανένα κακό να μη μπει στο σπίτι αυτό».
Ο Διογένης διάβασε την επιγραφή και απόρησε:
«Μα ο ιδιοκτήτης του σπιτιού από που θα μπει; »

Ο Μ.Αλέξανδρος έστειλε στον Φωκίωνα 100 τάλαντα. Ο αθηναίος πολιτικός ρώτησε τους ανθρώπους που του έφεραν το μεγάλο αυτό ποσό:
«Γιατί ο Αλέξανδρος διάλεξε εμένα απ’ όλους τους Αθηναίους για να μου χαρίσει 100 τάλαντα; »
Οι απεσταλμένοι απάντησαν:
«Γιατί μόνο εσένα θεωρεί έντιμο άνθρωπο»
Ο Φωκίωνας αρνήθηκε το δώρο λέγοντας:
«Ας μ’αφήσει λοιπόν και να είμαι και να φαίνομαι έντιμος».

Παρακινούσαν τον Φίλιππο της Μακεδονίας να εξορίσει  κάποιον που τον κακολογούσε. Ο Φίλιππος απάντησε:
«Δεν είστε καλά! Θέλετε να τον στείλω να με κατηγορεί και σ’άλλα μέρη; »

Είπαν στον Σωκράτη ότι κάποιος έλεγε άσχημα λόγια γι’αυτόν. Ο Σωκράτης απάντησε:
«Καθόλου παράδοξο. Ποτέ του δεν έμαθε να λέει καλά λόγια».

Πληροφορήθηκε ο Αριστοτέλης από κάποιον ότι μερικοί τον έβριζαν. Ο φιλόσοφος απάντησε:
«Καθόλου δεν με νοιάζει. Όταν είμαι απών, δέχομαι ακόμα και να με μαστιγώνουν».

Επέστρεφε ο Διογένης από τους Ολυμπιακούς αγώνες και ένας τον ρώτησε, αν ήταν εκεί πολύς κόσμος. Ο Διογένης αποκρίθηκε:
«Κοσμος υπήρχε πολύς, άνθρωποι όμως λίγοι»

Ρώτησαν τον φιλόσοφο Στίλπωνα, αν υπάρχει κάτι πιο ψυχρό από ένα άγαλμα.
«Ναι» είπε, «ένας αναίσθητος άνθρωπος».

Ένα φίδι τυλίχθηκε γύρω από το κλειδί μιας πόρτας. Οι μάντεις χαρακτήρισαν το γεγονός θαύμα. Ο Λεωτυχίδης όμως, βασιλιάς της Σπάρτης, θεώρησε αδικαιολόγητο τον χαρακτηρισμό.
«Για μένα θαύμα θα ήταν», είπε «αν τυλιγόταν το κλειδί γύρω από το φίδι και όχι το φίδι γύρω από το κλείδι».

Κάποτε ο Διογένης είδε μια γυναίκα να σκύβει πάρα πολύ μπροστά στα αγάλματα των θεών. Θέλοντας να την απαλλάξει από την θρησκοληψία, την πλησίασε και της είπε:
«Μη σκύβεις τόσο πολύ κυρά μου, γιατί κάποτε ο θεός θα σταθεί πίσω σου και θα δει άσχημα πράγματα».

Ο φιλόσοφος Στίλπωνας κλήθηκε στον Άρειο Πάγο για να βεβαιώσει αν πραγματικά είπε ότι η Αθηνά δεν είναι θεός..
«Και βέβαια δεν είναι θεός, θεά είναι, αφού είναι γυναίκα» είπε.
Όταν το άκουσε ο Θεόδωρος, ο λεγόμενος «άθεος», τον ειρωνεύτηκε λέγοντας:
«Απο πού το γνώριζε ο Στίλπωνας; Ή μήπως σήκωσε τον χιτώνα της Αθηνάς και είδε τον κήπο της; »

Έδειξαν στον Διαγόρα τον «άθεο» τα πολλά αφιερώματα ανθρώπων που είχαν σωθεί από ναυάγια με τη βοήθεια των θεών. Ο Διαγόρας απάντησε:
«Αν οι θεοί φρόντιζαν να σώσουν και όσους πνίγηκαν, τότε θα βλέπατε πολύ περισσότερα αφιερώματα».

Όταν ο Διογένης είδε έναν νεαρό να φιλοσοφεί του είπε:
«Σου αξίζει έπαινος νεαρέ, γιατί στρέφεις το ενδιαφέρον των εραστών από την ομορφιά του σώματος στην ομορφιά της ψυχής σου»

Ένας φτωχός πλησίασε τον Σωκράτη και του είπε:
«Θέλω να γίνω μαθητής σου, αλλά δεν έχω τίποτε, το μόνο που μπορώ να σου προσφέρω είναι ο εαυτός μου»
Ο Σωκράτης του απαντά:
«Δεν καταλαβαίνεις λοιπόν ότι μου δίνεις το πιο σπουδαίο πράγμα;»

Ένας πατέρας ζήτησε από τον Αρίστιππο να διδάξει τον γιό του. Ο φιλόσοφος ζήτησε ως αμοιβή 500 δραχμές. Ο πατέρας θεώρησε υπερβολικό το ποσό.
«Με τόσα χρήματα», είπε,»θα μπορούσα να αγοράσω ένα ζώο».
«Αγόρασε», είπε ο Αρίστιππος, «κι έτσι θα έχεις δύο».

Προσπαθούσε ο Ζήνων ο Ελεάτης να αποδείξει στον Αντισθένη με περίπλοκα και σοφιστικά επιχειρήματα ότι δεν υπάρχει κίνηση. Ο Αντισθένης άρχισε να βαδίζει, ενώ συγχρόνως ρωτούσε τον Ζήνωνα:
«Δεν νομίζεις ότι τα γεγονότα είναι πιο ισχυρά από τα επιχειρήματά σου;»

Υπερηφανευόταν κάποιος σε μια παρέα και έλεγε ότι είχε πάρος μέρος σε πολλούς αγώνες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και είχε πραγματοποιήσει εξαιρετικές αθλητικές επιδόσεις. Στη Ρόδο μάλιστα είχε κάνει ένα μεγάλο άλμα που κανένας Ολυμπιονίκης δεν είχε κάνει ως τότε. Ένας από την παρέα του είπε:
«Κι εδώ Ρόδος είναι. Γιατί δεν κάνεις το άλμα σου;»

Ένας Αθηναίος ταξίδευε με πλοίο με πολλούς άλλους. Ξέσπασε όμως δυνατή τρικυμία και το πλοίο ανατράπηκε. Όλοι προσπαθούσαν να σωθούν κολυμπώντας, ο Αθηναίος όμως έχανε τον καιρό του καλώντας την θεά Αθηνά σε βοήθεια. Ένας από τους ναυαγούς, που κολυμπούσε κοντά του, του είπε:
«Φώναζε την Αθηνά, μα κούνα και τα χέρια σου».

Όταν είδε ο Διογένης κρατικούς ταμίες να έχουν πιάσει κάποιον που είχε κλέψει ένα μπουκάλι, παρατήρησε:
«Οι μεγάλοι κλέφτες έχουν συλλάβει τον μικρό κλέφτη»

Ρώτησε κάποιος τον Διογένη ποιάς πόλης είναι πολίτης κι αυτός απάντησε:
«Είμαι πολίτης του κόσμου»

Η Ξανθίππη λέει στον Σωκράτη:
«Άδικα σε καταδίκασαν σε θάνατο»
Κι ο Σωκράτης:
«Αλίμονο κι αν η καταδίκη μου ήταν δίκαιη»

Ο Πλάτωνας επέπληξε κάποιον γιατί έπαιζε κύβους. Εκείνος δικαιολογήθηκε:
«Τα ποσά που παίζω στο παιχνίδι είναι ασήμαντα»
Ο Πλάτωνας του παρατήρησε:
«Η συνήθεια όμως να παίζεις δεν είναι καθόλου κάτι ασήμαντο»

Ρώτησαν τον Διογένη:
«Γιατί οι αθλητές είναι αναίσθητοι; »
Ο Διογένης τους έδωσε την εξήγηση:
«Γιατί τα σώματά τους ξαναφτιάχνονται με κρέατα χοιρινά και βοδινά»

Μια μέρα η Ξανθίππη έβαλε τις φωνές στον Σωκράτη και στην συνέχεια άδειασε πάνω του μια λεκάνη νερό. Ο Σωκράτης ατάραχος είπε:
«Η Ξανθίππη κάνει ό,τι και ο Δίας: πρώτα βροντά και ύστερα βρέχει»

πηγή: Αρχαία Ελληνικά Ανέκδοτα, Σωκράτης Γκίκας

Η θέση των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα

Πόσο αλήθεια μπορεί να είναι το γεγονός πως η γυναίκα ήταν μια «αμόρφωτη σκλάβα» στην αρχαία Ελλάδα;

Στις επιτύμβιες στήλες υπάρχουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες, αν θέλετε διαβάστε με την απαραίτητη ευλάβεια τι γράφτηκε για ένα κορίτσι που πέθανε μόλις είκοσι χρονών:
«..όλος ο κόσμος της Αθήνας για μένα έκλαψε, για τα νιάτα και την σωφροσύνη, και το πιο πολύ ΓΙΑΤΙ ΦΡΟΝΤΙΖΑ ΠΟΛΥ ΤΗΝ ΜΟΡΦΩΣΗ ΜΟΥ και την σοφία. Τα δάκρυα δεν σταματάνε από τού πατέρα μου τα μάτια, που χάσανε της ζωής του την χαρά και τα χέρια που θα τον γεροκομούσαν. Τα χρόνια της ζωής μου είκοσι«. ΑΘΗΝΑΪΣ ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΚΕΚΡΟΠΟΣ

Έτσι είναι οι αγράμματες γυναίκες; Μάλλον οι αρχαίες Ελληνίδες όχι μόνο ήξεραν να ζουν αξιοπρεπώς αλλά και τον θάνατο να αντιμετωπίζουν με σωφροσύνη, αξιοπρέπεια. Επί του θέματος ζωής και θανάτου αξιοσημείωτο είναι ότι το γνωστό „Η ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ“ δεν το έλεγε ο άντρας, ο πατέρας του στρατιώτη, αλλά γυναίκα, η ίδια η μητέρα του!

Δυστυχώς με την προπαγάνδα της ραγιάδικης παιδείας μας, σκοπίμως μας αποκρύπτεται ένα κομμάτι της αλήθειας έτσι ώστε να μισούμε κάθε τί ελληνικό και να αφοσιωθούμε στην μελέτη των εβραϊκής προέλευσης γραφών.

Η παιδεία των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα

Στοιχειώδη εκπαίδευση: Γραφή, ανάγνωση, λυρική και επιλεγμένη επική ποίηση, χορός. Περίπου μέχρι δώδεκα χρονών.
Μέση και ανωτέρα εκπαίδευση: Μέχρι περίπου τα είκοσι της χρόνια εκπαιδεύεται συνήθως από την μητέρα της στην οικονομία και διαχείριση του νοικοκυριού, υφαντική, χειροτεχνία, διακοσμητική. Επίσης υπήρχαν για τις κόρες πλουσιοτέρων Αθηναίων ιδιωτικά οικοδιδασκαλεία στα οποία σπούδαζαν μουσική, κιθαρωδία, όρχηση κ.λ.π.
Ανωτάτη εκπαίδευση: Πλήθος ανωτάτων σχολών δεχόταν ευχαρίστως γυναίκες!
Επειδή η ιστορία ασχολείται κυρίως με πολέμους οι οποίοι με εξαίρεση των Αμαζόνων και ολιγοστών εξαιρέσεων άλλων γυναικών είναι ανδροκρατική, δεν έχουμε όλα τα ονόματα των γυναικών επιστημόνων. Παρ όλα αυτά υπάρχουν πάρα πολλές γυναίκες που διέπρεψαν στον χώρο της επιστήμης.
Στην Ανωτάτη Φιλοσοφική και Μαθηματική Σχολή του κορυφαίου Διδασκάλου Πυθαγόρα διέπρεψαν: Οι Θεανώ, Θεόκλεια, Ασκληπιγένεια, Περικτιόνη, Φιλτύς, Μελίσσσα,, Τιμύχα, Μιλλία, Χειλωνίς, Κρατησόκλεια,Βοιώ, Θεάδουσα και πολλές άλλες.

Και ξέρετε ποιος ήταν ο Διδάσκαλος των « Ηθικών αρχών» του Πυθαγόρα; Η Θεμιστόκλεια, η Ιέρεια των Δελφών!
Η Σχολή του Επίκουρου: Οι Ανθεια, Λεόντιον, Ερώτιον.
Η Πλατωνική Ακαδημία:Το Πανεπιστήμιο της Αρχαίας Ελλάδας, διήρκεσε σχεδόν 1000 χρόνια μέχρι που ο Ιουστινιανός για να σώσει τον κόσμο από …την ιερόσυλο τρέλα των Ελλήνων (Ιουστινιανός Κώδιξ) το έκλεισε. Διεσώθησαν τα ονόματα της Λασθένειας, και της Αξιοθέας.

Ανώτατες Σχολές Ιατρικής: Κνίδος, Κως, Αλεξάνδρεια.
Διέπρεψαν οι: Αγνοδίκη, Δεινομάχη, Ερμιόνη, Ευτυχία, Φιλονίλα, Κλεοπάτρα μάλιστα βοηθός και συνεργάτρια του μεγάλου ιατρού Γαληνού, Ολυμπιάς, Σάλπη και πολλές άλλες. Γνωρίζετε ότι η Ελληνίδα Φαραώ της Αιγύπτου Κλεοπάτρα δεν έφτιαχνε μόνο δηλητήρια αλλά και φάρμακα και ότι έγραψε ένα βιβλίο περί φαρμάκων;
Αυτά εν ολίγοις για την ανώτατη εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα. Αλλά σκεφτήκατε από πότε συμμετέχουν οι γυναίκες στην ανώτατη εκπαίδευση στον μοντέρνο κόσμο;

Το 1890 μ.Χ. διέγραψαν όλες τις γυναίκες που θέλησαν να λάβουν μέρος στην ανώτατη εκπαίδευση. Αυτό δεν έγινε ούτε στην Αφρική ούτε στην Ασία, αλλά στην πεπολιτισμένη Μ Βρετανία! Στην Ελλάδα παρά τις επελάσεις της έφιππης αστυνομίας στο πανεπιστήμιο τόλμησε να σπουδάσει μόλις το 1896 μ.Χ. η Ελληνίδα Αγγελική Παναγιωτάκη.

Το Όρος του Άθω και οι γυναίκες
Η εντύπωση ότι στο όρος Άθως ζούσαν μόνο άντρες είναι λάθος. Μάλλον θα πρέπει οι αρθρογράφοι να μας εξηγήσουν για ποίο λόγο δεν το αναφέρουν. Είναι ύποπτο να ξεκινάς την Ιστορία της Ελλάδος από τους μοναχούς…. Από την μυθολογία μαθαίνουμε ότι το όρος είχε παραχωρηθεί από τον Δία στην „χρυσόθρονον αγνήν Αρτέμιδα“. Σε πολλούς είναι επίσης γνωστό ότι λέγεται και ο „κήπος της Παναγίας“, και πρωτύτερα ονομαζόταν „ο κήπος της Αρτέμιδος“. Μάλιστα ο αρχιμανδρίτης Ανδρέας Αγιορείτης ο οποίος έζησε μία δεκαετία σε Σκήτη αναφέρει ότι βρέθηκε εκεί νόμισμα με απεικόνιση της θεάς Αρτέμιδος. Επίσης ο Παυσανίας (Αρκαδικά 31,8) αναφέρει ότι σε ιερά αφιερωμένα σε θεές επιτρεπόταν η είσοδος σε γυναίκες αλλά σε άνδρες μόνο μία φορά τον χρόνο. Διαβάστε και το άρθρο που είχα γράψει για το όρος του Άθω.

Γυναικεία ιερατικά αξιώματα
Τα ιερατικά αξιώματα των γυναικών ήταν: Ιέρεια, Πρωθιερέα, Μυσταγωγός, Υδρανός (για βάφτιση), Παναγείς (πάναγνες), Ιεροφάντιδες, Ιεαραπόλοι, Αρχιέρεια, Προμάντις.

Γιορτές γυναικών
Ανθεσφόρια ( Ηροσάνθεια), Γυναικοθύνθια (Αλεαία), Εκδύσια (Αποδύσια), Ενδυμάτια, Ηρώα, Ηραία Θύεια: Οι γυναικείοι Ολυμπιακοί αγώνες, Θυίεια, Μύσια, Τιτθηνίδια,Μύσια, Καρυάτεια.
Στα Καρυάτεια, στην πόλη Καρυές της Αρκαδίας όμορφες γυναίκες έδειχναν τα κάλλη τους σε άνδρες και επιλέγανε έναν για σύζυγο.

Ενδυματολογικές προτιμήσεις και μακιγιάζ των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα

Μίνι: Οι πλέον αισθησιακές γυναίκες ήταν οι Σπαρτιάτισσες, οι οποίες φορούσαν κοντό χιτώνα και μάλιστα στο δεξί μέρος σχιστό. Για αυτό και ο όρος φαινομηρίδες (φαίνονταν ο μηρός). Επίσης φορούσαν περίδεσμο και στρόφιον, μία ζώνη κάτω από τους μαστούς για καλύτερη υποστήριξη τους.

Κομμωτήρια: Ειδικές κομμώτριες με ειδικά κομμωτικά όργανα, τους βοστρυχωτήρες(πιστολάκια) τα οποία θέρμαναν στην φωτιά επετύγχαναν υπέροχες κομμώσεις.

Καλλιστεία: Αγώνες κάλλους διεξάγονταν στην Λέσβο προς τιμήν της θεάς Ήρας καλούμενοι «Καλλιστεία», Τένεδο, Έφεσο καθώς και σε διάφορες άλλες πόλεις.

Μακιγιάζ: Η ψιμμυθίστρια (κοσμητικός) είχε μια ειδική κόκκινη σκόνη (πούδρα) με την οποία προσέδινε στις πελάτισσες της ροδόχροη εμφάνιση στα μάγουλα. Επίσης υπήρχε και η τριχοβάπτρια η οποία χρησιμοποιούσε εκχείλιμα φυσικών αλοιφών και ορυκτών για την χρωμάτωση των μαλλιών αλλά και του προσώπου. Για τα βλέφαρα υπήρχε ειδικό παρασκεύασμα το καλλιβρέφαρον και για την σκίαση χρησιμοποιούσαν τον «στίμμιν» ένα σκεύασμα από αντιμόνιο και θείο. Για τον τονισμό και καθαρισμό των βλεφαρίδων υπήρχε ειδικό εργαλείο, το βλεφαρόξυστον (τσιμπιδάκι φρυδιών).

Κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα

Αναμφισβήτητο είναι το δικαίωμα συμμετοχής γυναικών στην κοινωνική και λατρευτική ζωής της πόλεως, είχαν δηλαδή κοινωνικά και αστικά δικαιώματα, πολλά δια νόμου και πολλά εκ τριτενεργείας, ως συνδεομένων με τον πολίτη.
Πολιτικά δικαιώματα δεν είχαν. Ούτε στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Ούτε στο Βυζάντιο. Ούτε στην Γαλλική Επανάσταση. Σκεφτείτε λοιπόν πριν από πόσα χρόνια οι γυναίκες απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα. Και όχι σε όλο τον κόσμο. Για διευκόλυνση σας, ο αριθμός είναι μόνο διψήφιος….

Σπουδαίες γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα

ΑΒΡΟΤΕΛΕΙΑ: Πυθαγόρεια φιλόσοφος από τον Τάραντα
ΑΓΛΑΟΝΙΚΗ: αναφερόμενη από τον Πλούταρχο ως Αγανίκη (5ος αι. π.Χ.), ήταν μιααρχαία Ελληνίδα αστρονόμος (η πρώτη χρονολογικά γυναίκα αστρονόμος τηςαρχαίας Ελλάδας) από τη Θεσσαλία. Αναφέρεται πιο συγκεκριμένα ως Αγλαονίκη η Ηγήτορος επειδή ήταν κόρη του ηγέτη («Ηγήτορα» ή «ταγού») των Θεσσαλών. Δεν είναι γνωστό τίποτα από τη ζωή της Αγλαονίκης. Ωστόσο αναφέρεται ότι ήταν διάσημη για την ικανότητά της να προβλέπει τις εκλείψεις Ηλίου με ακρίβεια ώρας, κάτι παρόμοιο δηλαδή με τον περίπου σύγχρονό της Θαλή, πράγμα που προδίνει μια παραπέρα γνώση στη Μαθηματική Αστρονομία σε σχέση με τους Βαβυλώνιους αστρονόμους. Η ίδια, κατά την παράδοση, ισχυριζόταν ότι «κατέβαζε από τον ουρανό τη Σελήνη«, μία φράση που σχετίζεται με την πρόβλεψη των εκλείψεων Σελήνης, επίσης με ακρίβεια ώρας. Σχετικό σχόλιο υπάρχει στον Απολλόδωρο (Ρόδιον Δ΄59). Υπάρχει και η άποψη ότι ήταν μάντιδα και αστρολόγος. Ο κρατήρας Αγλαονίκη στο νότιο ημισφαίριο της Αφροδίτης, που έχει διάμετρο 64 km, ονομάσθηκε έτσι προς τιμή της αρχαίας αυτής αστρονόμου.

ΑΓΝΟΔΙΚΗ: Η πρώτη γυναικολόγος τον 4ο αιώνα π.Χ ντύθηκε άντρας και κατάφερε να παρακολουθήσει μαθήματα γυναικολογίας. Η αποκάλυψη της πραγματικής της ταυτότητας έγινε τυχαία. Κατηγορήθηκε ότι είχε σχέσεις με τις ασθενείς της και δικάστηκε ως «άνδρας γιατρός που διατηρούσε ερωτικές σχέσεις με τις ασθενείς του». Στη διάρκεια της δίκης και για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, αναγκάστηκε να αποκαλύψει την πραγματική της ταυτότητα. Το αποτέλεσμα ήταν να αθωωθεί. Η αθώωση μάλιστα δημιούργησε «δεδικασμένο» και παράλληλα αλλαγή του νόμου που επέτρεπε πλέον και στις γυναίκες να ασκούν την Ιατρική.

ΑΙΘΡΑ: Μέσα από την άχλη της ιστορίας ξεπροβάλει η μυθική μορφή της Αίθρας, κόρης του βασιλιά της Τροιζήνος Πιτθέα και μάνας του Θησέως, με μία άλλη ιδιότητα άγνωστη στους πολλούς. Την ιδιότητα της δασκάλας της αριθμητικής (λογιστικής) δίδασκε τους νέους με τη χρήση άβακα και συμβόλων (κρητικοκομυκηναϊκό σύστημα) ήδη από τον 10 αι. π.Χ .

ΑΞΙΟΘΕΑ: (4ος π.Χ. αιώνας).Μαθήτρια της ακαδημίας του Πλάτωνος. Ήλθε στην Αθήνα από την Πελοποννησιακή πόλη Φλιούντα. δίδαξε μαθηματικά και φυσική στην Κόρινθο και την Αθήνα.
ΑΡΕΤΗ η Κυρηνεία: Κόρη του Αριστίππου, ιδρυτού της Κυρηναϊκής φιλοσοφικής σχολής, η Αρετή (συναντάται και ως Αρήτη) σπούδασε στην ακαδημία του Πλάτωνος. Δίδαξε μαθηματικά, φυσική και ηθική φιλοσοφία στην Αττική και έγγραψε σαράντα τουλάχιστον βιβλία, τουλάχιστον δύο από τα οποία ήταν πραγματείες για τα μαθηματικά. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, τον διαδέχθηκε, κατόπιν εκλογής στην διεύθυνση της Σχολής.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ανάμεσα στους μαθητές της συγκαταλέγονταν και 100 περίπου φιλόσοφοι. Ο John Morans στο βιβλίο του “Women in Science” αναφέρει ότι το επίγραμμα του τάφου της έγγραφε : Το μεγαλείο της Ελλάδος, με την ομορφιά της Ελένης, την πέννα του Αριστίππου, την ψυχή του Σωκράτους και την γλώσσα του Ομήρου”.
ΑΡΙΓΝΩΤΗ: Φιλόσοφος, συγγραφέας, μαθηματικός από την Σάμο. Ο Πορφύριος την αναφέρει ως θυγατέρα του Πυθαγόρου. Η Αριγνώτη έγραψε πολλά φιλοσοφικά έργα και μαθηματικό βιβλίο με τίτλο “ΠΕΡΙ ΑΡΙΘΜΩΝ” που χάθηκε.
ΒΙΤΑΛΗ: κόρη της Δαμούς και εγγονή του Πυθαγόρου. Γνώστρια των πυθαγόρειων μαθηματικών. Η Δαμώ προτού πεθάνει της εμπιστεύτηκε τα “υπομνήματα”, δηλαδή τα φιλοσοφικά κείμενα του πατέρα της.
ΔΑΜΩ: Θυγατέρα του Πυθαγόρου και της Θεανούς δίδαξε τα πυθαγόρεια δόγματα στην Σχολή του Κρότωνος. Μετά την διάλυση της Σχολής, η Δαμώ, στην οποία ο Πυθαγόρας είχε εμπιστευτεί τα γραπτά του έργα, με την ρητή εντολή να μην τα ανακοινώσει σε αμύητους, κατέφυγε στην Αθήνα. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τήρησε την παραγγελία του πατέρα της. Αργότερα όμως δημοσίευσε μόνο την γεωμετρική διδασκαλία του Πυθαγόρου, με την βοήθεια του Φιλολάου και του Θυμαρίδα. Η έκδοσι αυτή, που είχε (σύμφωνα με τον Ιάμβλιχο) τον τίτλο ‘Η ΠΡΟΣ ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ’. Ήταν μία γεωμετρία ανωτέρου επιπέδου. Κατά τον Γέμινο, η κατασκευή του κανονικού τετραέδρου και η κατασκευή του κύβου οφείλονται στην Δαμώ. Η Δαμώ απέκτησε μία κόρη την Βιτάλη.
ΔΕΙΝΩ: Γυναίκα του Βροντίνου. Μαθήτρια και πεθερά του Πυθαγόρειου, γνώστρια της αριθμοσοφίας. Μελέτησε τους ελλιπείς αριθμούς. Ένας αριθμός λέγεται ελλιπής, όταν οι γνήσιοι διαιρέτες του (δηλαδή οι διαιρέτες εκτός του εαυτού του), αν προστεθούν δίνουν άθροισμα μικρότερο του ιδίου του αριθμού. Έτσι ο αριθμός 8 είναι ελλιπής γιατί 1+2+4=7.
ΥΠΑΤΙΑ: Η πιο γνωστή μαθηματικός της αρχαιότητας και η πρώτη γυναίκα επιστήμονας της οποίας η ζωή έχει καταγραφεί με λεπτομέρειες, η Υπατία η «Γεωμετρική» (4ος αι. μ.Χ.), ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και τη μηχανική. Κατακρεουργήθηκε από χριστιανούς που έκαψαν το νεκρό σώμα της. Διαβάστε εδώ το άρθρο που είχα γράψει για την Υπατία.
ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΙΑ: Μύησε τον Πυθαγόρα στις αρχές της αριθμοσοφίας και της γεωμετρίας και αποτέλεσε την αιτία για να δεχτεί ο Πυθαγόρας γυναίκες στη σχολή του (6ος αι. π.Χ.). Θεανώ: Μαθήτρια και σύντροφος του Πυθαγόρα (παρά τα 36 χρόνια διαφοράς τους) και στην οποία αποδίδεται η πυθαγόρεια άποψη περί χρυσής τομής (6ος αι. π.Χ.).
ΦΙΝΤΥΣ: Αναφέρεται ως εμπνεύστρια της ισότητας που συνδέει τις πυθαγόρειες τριάδες (6ος αι. π.Χ.). ΛΑΣΘΕΝΙΑ: Σπούδασε ντυμένη ως άνδρας στην Ακαδημία Πλάτωνος, έγινε σύντροφος του Σπευσίππου και της αποδίδεται ο ορισμός της σφαίρας (4ος αι. π.Χ.).

Τελικά οι γυναίκες θεωρούνταν υποδεέστερες των ανδρών στην αρχαία Ελλάδα;

Μια νέα μελέτη έρχεται να καταρρίψει το μύθο ότι οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολίτες β’ κατηγορίας και τύγχαναν ελαφρώς καλύτερης μεταχείρισης από τους δούλους. Την υπογράφει ο καθηγητής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, Τέρι Μπράουν. Στηρίζει την άποψή του στις πρώτες γενετικές αναλύσεις ανθρωπίνων οστών που εντοπίστηκαν στην Ακρόπολη των Αρχαίων Μυκηνών. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Guardian» οι εξετάσεις για την εξαγωγή μιτοχονδριακού DNA (κληρονομείται αποκλειστικά από την μητέρα) πραγματοποιήθηκαν σε 22 από τους συνολικά 35 σκελετούς που είχαν εντοπιστεί στον ταφικό κύκλο Α και μόνο σε τέσσερις περιπτώσεις (τριών ανδρών και μιας γυναίκας) οι επιστήμονες κατάφεραν να εξασφαλίσουν δείγματα ικανά για την δημιουργία γενετικών προφίλ.

Το DNA δύο εκ των ανδρών έδειξε ότι δεν υπήρχε συγγένεια μεταξύ τους, αλλά του τρίτου αποκάλυψε ότι είχε συγγένεια με τη νεαρή γυναίκα. Πιθανότατα ήταν αδέλφια ή ξαδέλφια. Η περίπτωση κέντρισε το ενδιαφέρον της βρετανικής αρχαιολογικής ομάδας, καθώς μέχρι εκείνη τη στιγμή πίστευαν ότι επρόκειτο για παντρεμένο ζευγάρι. Μάλιστα ο πλούτος των κτερισμάτων τα οποία είχαν βρεθεί στον τάφο της γυναίκας είχε αποδοθεί στο γεγονός ότι ο σύζυγός της ήταν σημαίνον μέλος της μυκηναϊκής κοινωνίας. Οι αρχαιολόγοι ανέτρεξαν αμέσως στο «φωτογραφικό άλμπουμ» της ανασκαφής, δηλαδή στις αναπλάσεις των προσώπων επτά εκ των νεκρών, που είχαν δημιουργήσει δύο καθηγητές του ίδιου πανεπιστημίου, ο Τζον Πρέιγκ και ο Ρίτσαρντ Νιβ τη δεκαετία του 1990, βασισμένοι στις νεκρικές μάσκες. Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι οι αναπλάσεις των δύο συγκεκριμένων προσώπων είχαν μεγάλες ομοιότητες και επομένως ήταν αδέλφια.

Αυτό, κατά την άποψή τους, σημαίνει ότι οι γυναίκες ευγενικής καταγωγής απολάμβαναν εκ γενετής την ίδια ισχύ, τα ίδια δικαιώματα και τον ίδιο σεβασμό με τους άνδρες και δεν περίμεναν να αναδειχθούν μέσα από τον γάμο τους με κάποιον ισχυρό άνδρα. Μάλιστα, ο κ. Μπράουν πιστεύει ότι οι παλαιότερες γενιές αρχαιολόγων, που ήταν όλοι άνδρες, ερμήνευαν τα ευρήματα βάσει προσωπικών «πιστεύω» και ευθύνονται για το γεγονός ότι έως σήμερα έχει επικρατήσει η άποψη πως στην αρχαία Ελλάδα οι γυναίκες δεν ήταν ισότιμες με τους άνδρες.

_________________________________________________________________________________________
Πηγές:
learn.gr
greekinsight.com
Epanellinismos

Technorati Tags: αρχαία Ελλάδα, ελληνίδες φιλόσοφοι, ελληνίδες επιστήμονες, παιδεία, μόρφωση

Δημόκριτος, Πρωταγόρας και το κάψιμο βιβλίων στην αρχαιότητα

Ως γνωστόν ο Δημόκριτος, ο θεμελιωτής της ατομικής θεωρίας, γεννήθηκε εκατόν τριάντα χρόνια πριν από τον Επίκουρο κι αφού ταξίδεψε πολύ ανά τον κόσμο κατέληξε πίσω στην πατρίδα του, τα Άβδηρα της Θράκης, ανατολικά από τις εκβολές του Νέστου, όπου και δημοσίευσε το πρώτο του σύγραμμα με τίτλο Μικρός Διάκοσμος κερδίζοντας έτσι δόξα εκτίμηση και χρήμα.
Κάποια στιγμή ώριμος πλέον, φαίνεται ότι πέρασε από την Αθήνα, όπου προσπάθησε να μιλήσει, να διδάξει, να προσφέρει στους Αθηναίους τις ανακαλύψεις και τους στοχασμούς του, αλλά κανείς δεν του έδωσε σημασία, και έτσι επέστρεψε στην πατρίδα του για να συγγράψει πολλές δεκάδες έργα, όπως δύο ηθικές τετραλογίες, τρεις μαθηματικές τετραλογίες, δύο μουσικές τετραλογίες κ.α. έργα τα οποία του χάρισαν την πανελλήνια αναγνώριση σε βαθμό που όπως λέγεται, προκάλεσαν τον φθόνο του Πλάτωνα, ο οποίος συγκέντρωσε όσα περισσότερα χειρόγραφα του Αβδηρίτη μπόρεσε και αποπειράθηκε να τα κάψει, αλλά τον συγκράτησαν οι πυθαγόρειοι φιλόσοφοι Αμύκλας και Κλεινίας υποδεικνύοντάς του πόσο αισχρή όσο και μάταιη ήταν αυτή η πράξη .
Δεν ξέρουμε αν το συγκεκριμένο περιστατικό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το αναφέρει στους Βίους Ανδρών, ο μουσικός και φιλόσοφος Αριστόξενος και αν μη τι άλλο αποδεικνύει την αντιπάθεια του ιδεαλιστή και ολιγαρχικού Πλάτωνα απέναντι στον υλιστή και δημοκράτη Δημόκριτο, αντιπάθεια που αποδεικνύεται επίσης από το γεγονός της απουσίας οποιασδήποτε μνείας περί Δημόκριτου στα πλατωνικά έργα, ενώ εκείνα του Αριστοτέλη βρίθουν από ενθουσιώδεις αναφορές σχετικά με τις διδασκαλίες του Αβδηρίτη φιλοσόφου.
Ο Δημόκριτος έζησε περισσότερα από εκατό χρόνια με τρόπο λιτό, καλλιεργώντας σαν περίεργο παιδί την αχόρταγη παρατήρηση των πάντων και προσπαθώντας να προσεγγίσει την άγνωση στην εποχή του έννοια της αντικειμενικότητας. Συνάμα ο μεγάλος Αβδηρίτης φιλόσοφος δίδασκε. Και δίδασκε με το γέλιο. Οι μαθητές του καταγοητεύονταν από τον απλό και αστείο τρόπο με τον οποίο παρουσίαζε ακόμη και τις πιο δυσνόητες έννοιες. Ουσιαστικά το γέλιο, το μοναδικό χαρακτηριστικό οπυ κάνει τον άνθρωπο να ξεχωρίζει από τα ζώα, αναδείχθηκε από τον Δημόκριτο σε τρόπο ζωής, σε καθημερινή επιδίωξη, γι’αυτό και οι μαθητές του τον αποκαλούσαν «γελασίνο».

Σαν γραμματέα του ο Δημόκριτος ο Αβδηρίτης, προσέλαβε έναν πάμφτωχο νεαρό Αβδηρίτη αχθοφόρο, του οποίου εκτίμησε την ευφυΐα, από τον τρόπου που φόρτωνε τα πλοία. Κι ο αχθοφόρος αυτός δεν ήταν άλλος από τον μετέπειτα μεγάλο σοφιστή, τον Πρωταγόρα, τον λαϊκό στοχαστή που δίδαξε ότι:

ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕΤΡΟΝ

Που σημαίνει:
Μέτρο για όλα είναι ο άνθρωπος
και σαρκάστηκε ελεεινά από τον Πλάτωνα, τον ζάμπλουτο αριστοκράτη Πλάτωνα που δεν ίδρωσε ποτέ του για να βγάλει τον επιούσιο. Κατά το τρίτο έτος μάλιστα της Ενενηκοστής Δευτέρας Ολυμπιάδας (ή 410προ..χυδαιότητας) η αθηναϊκή πολιτεία καταδίκασε τον Πρωταγόρα επί αθεΐα και όλα τα βιβλία του κάηκαν στην αγορά. Ο ίδιος προσπάθησε να διαφύγει στη Σικελία αλλά πνίγηκε όταν το πλοίο που τον μετέφερε ναυάγησε.

______________________________________________________________________________________________________

πηγή: Μάριος Βερέττας «Εμείς οι Επικούρειοι»

Ορίστε η καλύτερη απόδειξη πως «ουδείς αλάνθαστος» ακόμη και από τους ίδιους τους φιλοσόφους για τους οποίους σήμερα μιλάμε για το έργο τους. Όπως βλέπουμε το κάψιμο των βιβλίων δεν είναι καινούργια «μόδα» και από πάντοτε υπήρχε ως τρόπος επιβολής ενός μιμιδίου έναντι ενός άλλου.