Ο Καστοριάδης τοποθετεί τον «Πολιτικό», όπως όλοι σχεδόν οι ερευνητές, στην τελευταία περίοδο της πλατωνικής φιλοσοφίας, η οποία χαρακτηρίζεται από τα ερωτήματα που θέτει ο Πλάτων στην ίδια του τη θεωρία και αλλαγή στις απόψεις του σε όλα τα επίπεδα (πολιτικό, οντολογικό, κοσμολογικό, γνωσιολογικό).
Στο πολιτικό επίπεδο η στροφή μεταφράζεται από την εγκατάλειψη της απόλυτης αλήθειας και της αγαθής πόλεως και την υιοθέτηση λύσεων πιο «πραγματικών», όπως οι αιρετοί άρχοντες και οι νόμοι. Ο πολιτικός είναι για τον Καστοριάδη, το ενδιάμεσο μεταβατικό στάδιο, από την «Πολιτεία» στους «Νόμους» και αποτελεί έτσι σημαντική στιγμή στην εξέλιξη της πλατωνικής φιλοσοφίας.
Ο Καστοριάδης χαρακτηρίζει το διάλογο περίεργο και παράξενο, διότι περιέχει πολλές παραδοξότητες, αντιφάσεις, παρεκβάσεις που έχουν περισσότερη βαρύτητα από το κυρίως σώμα του διαλόγου, στο οποίο προτείνονται διάφοροι ορισμοί του πολιτικού (ποιμήν, υφάντης), για να εγκαταλειφθούν στη συνέχεια.
Επιπλέον προσάπτει στον Πλάτωνα σοφιστεία, διαστροφή, ψεύδη, ρητορεία, λήψη του ζητουμένου, προκειμένου να επιτύχει το σκοπό του.
Μία άλλη άποψη του Πλάτωνος αντίθετη με τις ελληνικές αντιλήψεις είναι η ταύτιση του πολιτικού με τον βασιλέα. Η ταύτιση αυτή, παρατηρεί ο Καστοριάδης, είναι απαράδεκτη και τερατώδης για τους Έλληνες και ιδίως τους Αθηναίους, διότι την εποχή αυτή δεν υπάρχουν βασιλείς εν Ελλάδι, εκτός των δύο βασιλέων στην Σπάρτη, οι οποίοι όμως δεν έχουν μεγάλη εξουσία. Όταν οι Έλληνες μιλούν περί βασιλέως, κατά τον 5ο και 4ο αιώνα, εννούν ένα και μόνο πρόσωπο, τον Πέρση βασιλέα.
Η ταύτιση επίσης του πολιτικού με τον επιστήμονα και της πολιτικής με την επιστήμη είναι επίσης πλατωνική εφεύρεση και ξένη προς την ελληνική αντίληψη περί πολιτικής, η οποία αναφέρεται σε κάποια γνώση και δεξιότητα πρακτική και εμπειρική.
Ο Πλάτων αναπτύσσει επίσης την άποψη ότι αυτός ο βασιλικός επιστήμων πρέπει να κυβερνά χωρίς νόμους, άποψη εξίσου αδιανόητη και ξένη για τον ελληνικό κόσμο. Ο νόμος είναι θεμελιώδης αξία και στην ελληνική γραμματεία και στην πραγματική ζωή των πόλεων. Βεβαίως στη συνέχεια κάνει μια παραχώρηση στους νόμους αλλά η καταληκτική παράγραφος του διαλόγου δημιουργεί προβλήματα. Ένα τελευταίο σημείο που επισημαίνει ο Καστοριάδης στον «Πολιτικό» είναι η εχθρότητα του Πλάτωνα προς την δημοκρατία και η διαστρεβλωμένη εικόνα της που κληροδότησε στους αιώνες. Πράγματι δυσφήμισε με σοφιστείες, ρητορείες και πονηρίες βασικές αντιλήψεις, αξίες, πολιτικούς και θεσμούς της αθηναϊκής δημοκρατίας.
Δυσφήμισε τους σοφιστές, τους ρήτορες, τον ίδιον τον Περικλή, τον Θεμιστοκλή και παρουσιάζει την δημοκρατία ως πολίτευμα του αμόρφωτου όχλου, του οποίου χαρακτηριστικά είναι η άγνοια, τα αχαλίνωτα πάθη, τα εγωιστικά συμφέροντα και όχι η επιστήμη και η αρετή. Ο Πλάτων δηλαδή θέλει να καταστρέψει τη βασική σημασία της δημοκρατίας: την ικανότητα του δήμου να αυτοκυβερνηθεί.
Συνεπώς ο Πλάτων είναι υπεύθυνος για τη συγκάλυψη και τη διαστρέβλωση θεμελιωδών ελληνικών αντιλήψεων και σημασιών και «έπαιξε ένα σημαντικότατο ρόλο στη καταστροφή του ελληνικού κόσμου» στο επίπεδο της θεωρίας.
Έτσι λοιπόν ο Καστοριάδης διαλύει μια παρεξήγηση διαδεδομένη πολύ, η οποία θεωρεί τον Πλάτωνα ακρογωνιαίο λίθο ή θεμέλιο της ελληνικής πολιτικής σκέψεως και ως τον κατ’εξοχήν αντιπρόσωπό της, ενώ δεν είναι παρά μία μόνο πτυχή της και εν πολλοίς διαστρεβλωτικής και αρνητικής αυτής της σκέψεως.
Paradise Lost Thesis 
Πλατωνισμός. Το σπέρμα των ζιζανίων της ελληνικής καλλιέργειας.
Ολόκληρος ο χώρος της αναζήτησης των ελληνικών παραμέτρων και προϋποθέσεων είναι θανάσιμα μολυσμένος από την πυθαγορο-πλατωνική δεισιδαιμονία και την ανάλογη μεταφυσική της χολέρα. Επείγει λοιπόν κάθαρση από το καρκίνωμα αυτό. Παρακαλούμε όλες και όλους τους Ελληνο… να τοποθετηθούν απέναντι σ’ αυτό το ζήτημα.
Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΤΕΡΗ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΤΗΣ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΕΓΙΝΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ.
(ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ Σ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΞΕΒΟΤΑΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΚΑΡΟΤΑ ΤΟΥΣ
ΑΛΛΑ ΘΕΩΡΟΥΝ ΕΥΤΕΛΕΙΑ ΤΟ ΞΕΒΟΤΑΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ)
Όπως θα δείξουμε με στοιχεία φαίνεται ότι ο μεγαλύτερος και παραγωγικότερος άμβυκας που στήθηκε ποτέ στον δυτικό λεγόμενο κόσμο, για την απόσταξη της δεισιδαιμονίας, είναι αυτός του Πλάτωνος.
Το απόσταγμά του εξακολουθεί να φαντάζει ως μαγευτικό, σαγηνευτικό και σειρηνικό, αρωματισμένο με την καλλιτεχνικώς ρητορική δεινότητα του πανπόνηρου αυτού ταχυδακτυλουργού και αλχημιστή «καζαντζή».
Οι καταμεθυσμένοι καταναλωτές του ιδεοπνεύματός του Πλατωνικοί και Νεοπλατωνικοί, συνεπικουρούμενοι από τους κρυφο- και ψιλοπλατωνικούς Στωϊκούς, Γνωστικούς Νεοορφικούς και Νεοπυθαγόριους, ξεσήκωσαν τους τόνους της δεισιδαιμονίας μέχρι τους έβδομους ουρανούς.
Οι μετεμψυχώσεις, οι μετενσαρκώσεις, οι κολάσεις και οι παράδεισοί τους, πλημμύρισαν τα μυαλά των ανθρώπων τους με μεταθανάτιες φοβίες, προκαλώντας τους ανεπανόρθωτες βλάβες.
Μάταια ο Επίκουρος ανασήκωνε τα αντιδεισιδαιμονικά του αναχώματα απέναντι στον κατακλυσμό τους αυτόν. Η δεισιδαιμονία πάντοτε, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, κερδίζει πολύ εύκολα τους ανθρώπους, προπαντός όταν κατά καιρούς ανασυντάσσεται.
Κορώνα στο κεφάλι όλων αυτών: η αθανασία της ψυχής. Το χρυσό κλειδί του θησαυροφυλάκειου των φερέφωνων της τρομοκρατίας του φόβου.
Με κανέναν τρόπο δεν δέχεται ο θνητός αυτός τον θάνατό του! Αυτό το ανθρωπάκι, που έδερνε την γυναίκα του για ψύλλου πήδημα, που συκοφαντούσε τον γείτονά του, που άφηνε νηστικά τα παιδιά του, που μπεκρούλιαζε, που βλαστημούσε τα θεία, που…., πώς είναι δυνατόν να πάψει να υπάρχει κάποια στιγμή! Πώς είναι δυνατόν να εξαφανιστεί ένας τόσο σπουδαίος άνθρωπος;; Να πεθάνει για πάντα όπως ένα σκουληκάκι;
Αλίμονό μας, καλοί μας άνθρωποι, αν δεν συνέχιζαν, στο περιθώριο της εποχής τους, οι επιστήμονες να φωτίζουν βήμα προς βήμα τα σκοτάδια της άγνοιας, κτίζοντας με μόχθους και βάσανα και διώξεις τους ναούς της γνώσης και του εξανθρωπισμού.
Σχεδόν τίποτε δεν ειπώθηκε από τον χριστιανισμό που να μην είχε ακουστεί πρωτύτερα από τους δεισιδαίμονες του αρχαίου κόσμου. Πολλά βιβλία έχουν εκδοθεί προσφάτως τα οποία περιέχουν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία για τη σχέση αυτή. Απ’ όσο γνωρίζουμε, το περιεκτικότερο είναι το «Τα Μυστήρια του Ιησού» των Timothy Freke και Peter Gandy εκδ. «Ενάλιος» 1999.
Στο παρόν δείγμα (μακάρι να αποβεί δήγμα έναντι του ελπιζομένου διαλόγου και λέμε ελπιζομένου διότι εδώ και αρκετό καιρό έχει αποσταλεί σε δεκάδες άτομα, από τα οποία τα μεν αδιαφόρησαν τα δε περισσότερα μας στόλισαν με κάθε είδους υβριστικά επίθετα, δίχως να προβάλλουν κανένα επιχείρημα) θα αρκεστούμε, για λόγους οικονομίας, στον Πλάτωνα για δυο κυρίως λόγους.
Κατά πρώτον επειδή πέτυχε να πληρώσει τον αποστακτήρα του με όλες σχεδόν τις προϋπάρχουσες δεισιδαιμονίες, κατά δεύτερον επειδή του προέκυψε να επιρρεάσει καταλυτικά όλες τις μετέπειτα μέχρι και σήμερα.
Οι αναφορές στα έργα του θα ακολουθήσουν, το κατά δύναμιν, την χρονολογική πορεία της συγγραφής τους. Θα έχουν δε κυρίως σχέση με τις διδαχές που αλίευσαν οι Πατέρες του κυρίαρχου θρησκευτικού δόγματος, του χριστιανισμού από τις ιδέες και τις απόψεις του. Οι ανθέλληνες αυτοί πατέρες ενώ φρόντισαν να κατακάψουν όλα τα έργα των Ελλήνων της αρχαιότητας (π.χ. ενώ από τα ογδόντα έργα του Επίκουρου, του ευεργέτη αυτού της ανθρωπότητας, δεν απόμεινε τίποτε, φρόντισαν να διασώσουν όχι μόνον όλα τα έργα του Πλάτωνα, αλλά ακόμα κι όλες τις επιστολές του).
Πρωταγόρας (353 c), κατηγορεί ως κακά τις επιθυμίες του φαγητού του κρασιού και των σαρκικών ηδονών.
Λάχης, τελευταία φράση «εάν θεός εθέλη», η γνωστή χριστιανική πιπίλα «θεού θέλοντος» ή «πρώτα ο θεός», η οποία απαντάται δεκάδες φορές σ’ όλα τα έργα του.
Χαρακτηρίζει το σώμα τάφο της ψυχής στα εξής έργα του: Γοργίας (493 α), Πρωταγόρας (313 α), Κρατύλος (400 c), Φαίδων (64 c, 66-67 β, 80 α, 82 c), Πολιτεία (403 d), Φαίδρος (250 c), Νόμοι Ε΄ (728 e).
Καταδικάζει την χορική ποίηση την αφιερωμένη στον Διόνυσο, Γοργίας (502 d).
«Δεν φρονώ ότι το να ραπίζεται κανείς εις το πρόσωπο αδίκως είναι τι αίσχιστον πάντων, ούτε το να ακρωτηριάζεται εις το σώμα ή εις το βαλάντιον αλλ’ αισχρότερον και βλαβερώτερον είναι το να ραπίζει τις εμέ..» Γοργίας (508 d). Από το χωρίο αυτό πηγάζουν οι εξής χριστιανικές αρετές: πρώτη, «όποιος σε ραπίσει στο ένα μάγουλο, στρέψε προς αυτόν και το άλλο», δεύτερη, ο αυτοευνουχισμός κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια είχε λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ώστε να αναγκάσει τους πατέρες της εκκλησίας να τον αφορίσουν με απόφαση οικουμενικής συνόδου (για τυχόν αμφισβητούντες είμαστε πρόθυμοι να τους παράσχουμε τα σχετικά ντοκουμέντα), τρίτη αρετή, το ξάφρισμα των βαλαντίων των πιστών με χίλιους δυο τρόπους, είναι γνωστό σ’ όλους ότι αποτελεί τρομερή επίδοση του παπαδαριού της χριστιανικής πίστης.
Γοργίας (512 e), εδώ διαβάζουμε τα εξής απίστευτα: «…ούτε να επιδεικνύει αγάπη προς την ζωή του, αλλ΄ αφήνων την περί τούτου φροντίδα εις τον θεόν και πιστεύων εις όσα λέγουν οι γυναίκες, ότι ουδείς απέφυγε το πεπρωμένο του, ας σκεφτεί τα μετέπειτα..». Μέσα σε δυο αράδες ζυμωμένα ή περιφρόνηση προς την ζωή, η δεισιδαιμονία, η μοιρολατρεία, ο κατινισμός και ο φόβος για τις μεταθανάτιες τιμωρίες. Θαυμαστό «Ελληνικό» ήθος και θαυμάσιες «Ελληνικές» αρετές! Η τέλεια σφραγίδα του υπαρκτού χριστιανισμού.
Περί κολάσεως, Γοργίας (525 α).
Ύμνοι στην θεοφοβία, Απολογία Σωκράτους (23 α-b).
Ύμνοι στην θεοκαταληψία, Απολογία Σωκράτους (29 d – 30c).
Βάζει τον Σωκράτη να επιχειρεί να αποδείξει ότι είναι θεόσταλτος, Απολογία Σωκράτους (30- 31 c), στο δε 33 c «Εις εμέ δε ο έλεγχος αυτός όπως εγώ λέγω, έχει ανατεθεί υπό του θεού να τον διενεργώ και δια χρησμών και ονείρων και κατά πάντα τρόπον…» και μια αράδα πιο κάτω «Αυτά ω άνδρες Αθηναίοι και αληθινά είναι και εύκολα μπορούν να αποδειχθούν»!!!
Φαίδων. Αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς όλο αυτό το έργο, το οποίο αποτελεί το βαρύ πυροβολικό των «ατράνταχτων αποδείξεων» περί αθανασίας της ψυχής. Ο χριστιανισμός δεν χρειάστηκε να προσθέσει ούτε κεραία πάνω σ’ αυτό το θέμα. Χαρακτηριστικό απόσπασμα θεοφοβίας το 62-63 b.
Είναι σχεδόν ακατόρθωτο να περιγράψει κανείς τον δεισιδαιμονικό αυτόν τυφώνα που λέγεται «Φαίδων». Ένα συνονθύλευμα ασύστολων ψευδών, παραλογισμών, αρρωστημένων φαντασιώσεων, πιστευμάτων, φοβιών, ελπίδων, αλχημικών ακροβατισμών, μεταθανάτιων κολαστηρίων και παραδείσων. Μια αποκρουστική αίσθηση της επίδοσης του σοφού όταν συμπεριφέρεται ως δαιμονόληπτη γριούλα! Το συμφωνικό έργο «Ανελληνική πεμπτουσία» τραγουδισμένο από τον ίδιο τον συνθέτη του.
Πολιτεία (389 α), εάν απορείτε για την απέχθεια των πατέρων της χριστιανικής θρησκείας προς το γέλιο (μέχρι και βιβλία έγραψαν οι αθεόφοβοι κατά του γέλωτος!), εδώ θα ανακαλύψετε έναν πρόδρομο της απάνθρωπης αυτής νοοτροπίας. Δεν διστάζει μάλιστα να προσβάλλει τον Όμηρο επειδή αυτός έγραψε: «και γέλιο ακράτητο έπιασε όλους τους αθανάτους σαν είδανε τον Ήφαιστο να κουτσολαχανιάζει. Έχουμε σοβαρή υποψία ότι ένα μεγάλο μέρος από την αφόρητη κακοσμία των στομάτων των πατέρων της εκκλησίας οφείλεται στην αποχή τους από το γέλιο.
Τα προπατορικά αμαρτήματα και η θεραπεία τους, Φαίδρος (244 e).
Τάγματα αγγέλων, Φαίδρος (247 α).
Ανάσταση νεκρών, Πολιτικός (271 b).
«Όποια σχέση υπάρχει μεταξύ γέννησης και ουσίας, όντος η αυτή υπάρχει μεταξύ πίστεως και αληθείας», Τίμαιος (271 c). Αυτά όταν η Ελληνική νοοτροπία πρότεινε τα «μη λησμονείς να απιστείς» και «πίστεψες; χάθηκες».
Η θεία πρόνοια, Τίμαιος (30 c).
«Αλλά και όλοι μας ονομάζουμε σαν επαίσχυντα κατώτερον εαυτού εκείνον που κυριαρχείται πιο πολύ από τις ηδονές παρά από τις λύπες»!
Ας αρκεστούμε σ’ αυτά τα ελάχιστα. Για περισσότερα προτείνουμε στους ενδιαφερόμενους να αποφύγουν ενημερώσεις περί Πλατωνισμού μέσω τρίτων και να προστρέξουν απ’ ευθείας στα έργα του ίδιου.
Εάν ο δάσκαλος αυτός υπολόγισε ότι η τιμωρούμενη ψυχή ενδιαιτούσε 30.000 έτη στην 27η σφαίρα του σύμπαντος και κατόπιν 9.000 έτη στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ 91ου και 92ου ουρανού, εισερχόμενη στο σώμα ενός γαϊδάρου, προ παντός εάν ετύγχανε και ψυχή γυναικός (έτσι ακριβώς τα περιγράφει στα έργα του), οι μαθητές του υπολόγισαν ακόμη και τις θερμοκρασίες των σφαιρών και των ουρανών αυτών.
Ατυχώς και αδικαιολόγητα καθίσαμε, οι περισσότεροι, σαν κότες κάτω από το καβαλίκεμα του στείρου και φανφαρώνου αυτού δήθεν Έλληνα φιλοσόφου. Να κυττάζουμε τον κόσμο μέσα από το φλιτζάνι της αρσενικής αυτής καφετζούς. Ένα φλιτζάνι με το μεγαλύτερο διαμέτρημα παγκοσμίως.
Κι όλ’ αυτά διότι μάθαμε μεν να ξεβοτανίζουμε τα καρότα μας και τις ντομάτες μας αλλά καθόλου το παρελθόν μας, τον πολιτισμό μας και τους προγόνους μας. Δηλαδή κύριε Έλληνα γιατί σου αποκρύπτουνε τον Επίκουρο και σε φλομώνουν με τον Πλάτωνα; Διότι εάν διαβάσεις τον Επίκουρο τότε δεν μπορούν να σε μαντρώσουν μέσα στις εκκλησίες οι Αρχιμανδρίτες. Μήπως δεν τους λένε έτσι! Ενώ με τον Πλάτωνα είσαι ήδη μέσα.
Ήδη ανάφερα ότι δεν ήταν δυνατόν να προκύψει διάλογος πάνω στο ζήτημα Πλάτων. Γιατί; Επί δυο δεκαετίες προσπαθώ, με διάφορους τρόπους να προκαλέσω έναν τέτοιο διάλογο. Μάλιστα μεταξύ ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την επανελλήνιση ή έστω τον επανακαθορισμό του τι εστί ελληνικός τρόπος, επειδή ισχυρίζομαι ότι ο τρόπος είναι ο άνθρωπος.
Ότι ο άνθρωπος ελληνικής νοοτροπίας έχει υποχρέωση να «ξεβοτανίζει» την παράδοσή του. Και στην προκειμένη περίπτωση αυτή την παράδοση που λέγεται Ελληνικός πολιτισμός. Είναι δυνατόν στον «κήπο» αυτόν να μην υπάρχουν «ζιζάνια»; Είναι δυνατόν ο Πλάτων κι ο Επίκουρος να μπουν στο ίδιο τσουβάλι; Οι φυσικοί φιλόσοφοι, οι σοφιστές, οι Επικούρειοι και ο Ηράκλειτος, να χορεύουν στην ίδια ορχήστρα με τους θεωρητικούς λακέδες της ολιγαρχίας, που και μόνο το άκουσμα της λέξης δημοκρατία, τους δημιουργούσε τάση προς εμετό;
Τι είναι δηλαδή ελληνικός τρόπος; Μήπως είναι μια ρώσικη σαλάτα; Ένας κυκεώνας; Είναι το ίδιο ελληνικό και το να είναι κανείς δεισιδαίμονας και το να μη φοβάται τους θεούς ή να μη πιστεύει σ’ αυτούς; Κι ας μη το πάρουμε το θέμα ως προς το ελληνικό ή μη. Ας το θέσουμε ως το τι είναι ανθρωπινότερο. Δηλαδή στην κλίμακα που οδηγεί τους ανθρώπους προς τον εξανθρωπισμό τους, η πίστη στην αθανασία της ψυχής βρίσκεται στο ίδιο σκαλοπάτι με την δοξασία του θανάτου της μαζί με το σώμα; Ή μήπως η δημοκρατία ξεκουράζεται στο ίδιο σκαλοπάτι μαζί με την τυραννία, και η ηδονή με την αρετή της στέρησης και του ασκητισμού;
Από πότε η αδιακρισία κατέστη ελληνική αρετή και δεν το πήραμε χαμπάρι;
Αν η χριστιανική κακοδαιμονία λέγεται Παύλος, η ελληνική λέγεται Πλάτων.
Τη γνώμη μας την λέμε δίχως περιστροφές: το δένδρο Πλάτων εξακολουθεί να παράγει σπόρους από τους οποίους φύονται ζιζάνια, τα οποία καταπνίγουν την καλλιέργεια του πανανθρώπινου ελληνικού πολιτισμού. Οι καλλιεργητές του πολιτισμού αυτού καταπονούνται τα μέγιστα στην προσπάθειά τους να ξεβοτανίζουν συνεχώς τα πλατωνικά αυτά ζιζάνια.
Θα ήταν μάταιο και προπαντός ανθελληνικό να προτείνει κανείς το ξερίζωμα και το κάψιμο του πλατωνικού αυτού δένδρου.
Αυτό όμως που είναι εφικτό είναι το να αντιληφτούν, οι σπορείς του πλατωνικού σπόρου, την ζημιά που προκαλούν στην καλλιέργεια και την προοπτική του ελληνικού πολιτισμού. Δεν έχουν παρά να παρατηρήσουν τι λογίς φυτά ξεφυτρώνουν από τους σπόρους αυτούς. Τι ξεφυτρώνει από τους σπόρους του μίσους προς το σώμα, τους σπόρους της δεισιδαιμονίας, της αθανασίας της ψυχής, της πίστης, της μεταθανάτιας τιμωρίας, της θεοφοβίας, της μοιρολατρίας της… και όλων αυτών των πλατωνικών «αρετών».
Πρέπει οι σπορείς αυτοί να αναλογιστούν το γιατί ο χριστιανισμός βασίστηκε πάνω στις πλατωνικές αυτές αρετές. Γιατί ο χριστιανισμός μισούσε και μισεί θανάσιμα τις αρετές του Επίκουρου.
Ας το πούμε κι αλλιώτικα: εάν μας αναθέσουν να σκουπίσουμε και να ξεκαθαρίσουμε την αποθήκη του ελληνικού πολιτισμού του παρελθόντος, μήπως δεν θα προκύψουν κάποια σκουπίδια; Τι είδους άραγε να είναι τα σκουπίδια αυτά; Ποια υλικά θα είναι φθαρμένα και ποια όχι; Μήπως τα μάρμαρα θα έχουν την ίδια φθορά με τα ξύλα; Ποια είναι τα μάρμαρα του ελληνικού πολιτισμού; Κι αν μας υποχρεώσουν με τα υλικά αυτά να κτίσουμε ένα νέο ελληνικό οικοδόμημα, τότε θα πρέπει να το κτίσουμε μ’ όλα τα υλικά ή μόνο με τα πιο γερά και τα πιο φωτεινά;
Θα μπορούσαμε όμως να φερθούμε και πιο έξυπνα. Να αφήσουμε πρώτα τους χριστιανούς να ξεδιαλέξουν αυτά της αρεσκείας τους, ώστε να ξεβρομίσουν εντελώς την αποθήκη, και μετά να βρούμε δίχως κανέναν κόπο έτοιμα και ξεκαθαρισμένα, τα εναπομείναντα ελληνικά. Αυτή όμως η εκλογή ήδη έχει γίνει, από τους χριστιανούς. Την έκαναν οι πατέρες της εκκλησίας. Και τώρα κάποιοι ελληνίζοντες επιχειρούν να κλέψουν μέσα από τα χέρια των χριστιανών τον Πλάτωνά τους! Πλάτωνα και των μεν και των δε! Να τον επαναφέρουν μέσα στους ελληνικούς ναούς! Έλληνες με χριστιανικό γούστο! Έλληνες με αποστροφή προς τον Επίκουρο, τους φυσικούς φιλοσόφους και τους σοφιστές. Προς αυτούς που έβγαλαν την ανθρωπότητα από το σκοτάδι της θρησκείας. Που προσπάθησαν να απελευθερώσουν το ανθρώπινο πνεύμα από την δεισιδαιμονία.
Ο ελληνικός τρόπος δεν είναι μια μούμια. Είναι προ παντός ένας εξελισσόμενος οργανισμός. Ότι ήταν ελληνικό πριν δυο χιλιετίες δεν είναι κατ’ ανάγκη ελληνικό και τώρα. Ο άνθρωπος Έλλην δεν είναι τέτοιος τόσο από το παρελθόν του όσο από το παρόν του. Δεν είναι κληρονόμος ενός πολιτισμού, όπως κάποιοι τεμπέληδες νομίζουν. Απλούστατα, ο έλληνας στην καταγωγή έχει πολύ περισσότερη ευχέρεια να αφομοιώσει τον ελληνικό πολιτισμό από οποιονδήποτε άλλον. Αυτό όμως απαιτεί αγώνα και άσκηση. Κόπο και μόχθο. Δεν γεννιέται κανείς Έλληνας, αλλά μπορεί να γίνει κανείς τέτοιος. Ο ελληνικός τρόπος δεν κληρονομείται, αλλά κατακτάται. Η κληροδότησή του απαιτεί ελληνική παιδεία.
Υφίσταται λοιπόν το αίτημα: ποια παιδεία θα δικαιούνταν σήμερα να φέρει αυτόν τον τίτλο; Ασφαλώς δεν αναφερόμαστε στην παιδεία του κράτους, η οποία τυγχάνει υπό θρησκευτική ιουδαιοχριστιανική κατοχή. Αναφερόμαστε στην παιδεία όλων αυτών που επιθυμούν την στήριξη και την συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού. Όλοι αυτοί λοιπόν οι ενδιαφερόμενοι, να βαδίσουν προς την κατεύθυνση αυτή, νομίζουμε ότι είναι θετικό, χρήσιμο και απαραίτητο να ξεκαθαρίσουν στα μέσα τους και στα προς τα έξω τους, το πώς ο καθένας αντιλαμβάνεται το τι εστί ελληνικός τρόπος, και προ πάντων το γιατί.
Μάλιστα προτείνουμε να απαλλαγούμε, στο μέτρο του δυνατού, από την γνωστή αυτή νοοτροπία, της οχύρωσης πίσω από τα προσχήματα της υποστήριξης των ιερών και όσιων των προγόνων, διότι ναι μεν είναι μια αναγκαία προϋπόθεση αλλά καθόλου ικανή. Διότι, το ξανατονίζουμε, ο Έλλην άνθρωπος είναι τέτοιος από την συμπεριφορά και την πράξη του κι όχι από τις οποιεσδήποτε ιδεοληψίες του. Από το φέρεσθαι το δικό του κι όχι απ’ αυτούς που τον έφεραν στον κόσμο αυτόν.
Βασδέκης Ν. Σταύρος
@Περίκαλλε, θα διαφωνήσω ως προς την πρόταση του Αριστοτέλη, γιατί πολύ απλά ο εκλεγμένος μετά από ψηφοφορία από την ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ των πολιτών δεν κυβερνά ως ολιγάρχης. Το να μην εκλέγονται άνθρωποι από τα χαμηλά λαϊκά στρώματα εναπόκειται στους ίδιους τους ψηφοφόρους, από την στιγμή που (βλακωδώς κατ’εμέ) θεωρούν κάποιον γιατρό ή δικηγόρο καταλληλότερο ως αντιπρόσωπο του στο κοινοβούλιο παρά κάποιον που μπορεί να μην έχει κάποια ανώτερη μόρφωση αλλά είναι τουλάχιστον έντιμος. Πάντως θα σου υπενθυμίσω πως στα «μικρά» κόμματα υπάρχουν υποψήφιοι στις εκλογές που δεν ανήκουν στην ανώτερη τάξη.
Σκέψου πως στις εκλογές το πρόβλημα του νεοέλληνα είναι αν πρέπει να προτιμήσει το ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα στα οποία ηγέτης είναι κάποιος ο οποίος έχει «κληρονομικό χάρισμα» (..μη χέσω).
Συμφωνώ πως η έννοια της δημοκρατίας έχει κακοποιηθεί βάναυσα από την δημιουργία του σημερινού κράτους και έπειτα.
Για τα αριστερόστροφα ρετάλια θα έλεγα πως είναι απλά κερδοσκόποι της πεντάρας (ένα κλασσικό παράδειγμα είναι οι πρόεδροι της ΓΣΕΕ που αφού εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα του ΣΕΒ εκλέγονται βουλευτές ως ανταμοιβή για τους κόπους των).
Εγώ θα απαντούσα στην πρόταση σου για κληρωτούς άρχοντες την εισαγωγή ορίων στην εκλογή των αρχόντων. Δηλαδή να εκλέγονται ως άρχοντες μόνον για 1 τετραετία.
Όσον αφορά το θέμα της εντιμότητας και γενικά της υπεξαίρεσης της δημόσιας περιουσίας νομίζω πως υπεύθυνη είναι η δικαιοσύνη, η οποία αποσιωπά την αντισυνταγματικότητα του νόμου περί «βουλευτικής ασυλίας» όπως και περί «(μη-)ευθύνης υπουργών». Μήπως πρέπει να μπουν μερικοί εισαγγελικοί λειτουργοί φυλακή επειδή αποδέχονται ως νόμιμο κάτι που σαφέστατα έρχεται σε αντίθεση με τις επιταγές του Συντάγματος (μιλάω για το άρθρο όπου αναφέρει πως «όλοι οι Έλληνες πολίτες είναι ίσοι απέναντι από το νόμο»).
Όσο για την δημοκρατία που εγώ υποστηρίζω (η ουτοπική), είναι η άμεση, με δημοψήφισμα για κάθε θέμα που απασχολεί τον πολίτη σε τοπικό μάλιστα επίπεδο. Από τη στιγμή που υπάρχει και το ίντερνετ θεωρώ πανεύκολο να ψηφίζει όλος ο κόσμος για θέματα που τον απασχολούν άμεσα – ΕΚΤΟΣ βέβαια αν το θέμα που τίθεται είναι ενάντια στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Για να δώσω ένα παράδειγμα στο παραπάνω- δεν μπορεί να τεθεί ζήτημα επικρατούσας θρησκείας από την στιγμή που τα ανθρώπινα δικαιώματα επιβάλλουν ένα κοσμικό κράτος όπως επίσης δεν μπορεί να τεθεί θέμα νομιμοποίησης οργάνωσης που έχει φασιστικές/ναζιστικές αρχές.
@ Omadeon, θα σχολιάσω συντομότατα..
ΣΩΣΤΗ κριτική έκανε ο Περίκαλλος, αρκεί να μη…. βγάλει κέρατα κάποια στιγμή και προκύψει… «Αυτόνομος Εθνικιστής» κι αυτός (τουτέστον ΝΑΖΙΣΤΗΣ), και χάσουμε τα αυγά και τα πασχάλια… χαχαχα
Κατά τα άλλα… ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΗ κριτική, ΕΥΓΕ!!!
«Για Πλάτωνες θα μιλάμε τώρα?» χαχαχα…
Ω, ναι, κι αν δεν ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ στην ΠΟΛΙΤΕΙΑ του Πλάτωνος,
ΔΕΝ ΔΥΝΑΣΑΙ τέκνον μου, να γίνεις… συναιτέρος,
του αυτο-δεδηλωμένου ναζιστή και πρώην φυλακισμένου,
Αριστοτέλη Καλέντζη (στην Εταιρία που ίδρυσε πρόσφατα)…
Περισσότεραι Πλεροφορίαι εδώ
http://omadeon.wordpress.com/2009/11/30/greek-violent-extreme-right/#comment-32289
(τα σχόλιά σου Αστεροσκονέστατε, περιμένομεν…)
Άκου τώρα κι ένα τσιτάτο: Είναι από τον Αριστοτέλη -που βέβαια δεν ήταν και κανένας φοβερός δημοκράτης, κι αυτό φαίνεται από την εξέλιξη των μαθητών του: δάσκαλος του Μεγαλέξαντρου ήταν, και η δημοκρατία με το Μεγαλέξαντρο είχαν σημαντικές διαφωνίες… τι διαφωνίες δηλαδή… εντελώς τσακωμένος ήταν ο Μεγαλέξαντρος με τη δημοκρατία- αλλά παρόλα αυτά ο Αριστοτέλης ήταν φοβερός φιλόσοφος και έκοβε η γκλάβα του, ως εκ τούτου είχε πιάσει την ουσία του νοήματος της δημοκρατίας:
«…Δημοκρατικόν μεν είναι το κληρωτάς είναι τας αρχάς, το δ’ αιρετάς ολιγαρχικόν, και δημοκρατικόν μεν το μη από τιμήματος, ολιγαρχικόν δε το από τιμήματος…» (Αριστοτέλους Πολιτικά, 1294b)
Τι λέει ο φιλόσοφος, δηλαδή, καλέ μου stardust?
Θα στο κάνω δίφραγκα, για να το εμπεδώσεις:
Η βασική κατάκτηση της δημοκρατίας, λέει ο Αριστοτέλης, είναι το ότι οι αξιωματούχοι της πολιτείας εκλέγονται με κλήρωση. Σε όσο περισσότερα αξιώματα οι αξιωματούχοι εκλέγονται με κλήρωση, τόσο περισσότερο δημοκρατικό είναι το πολίτευμα.
Το να εκλέγονται οι αξιωματούχοι με ψηφοφορία (διότι και στην αρχαία δημοκρατία σε κάποια αξιώματα οι αξιωματούχοι εκλεγόντουσαν με ψηφοφορία), ο Αριστοτέλης το θεωρεί κατάλοιπο της ολιγαρχίας.
Επίσης, κατάλοιπο της ολιγαρχίας θεωρεί το να μην εκλέγονται ως αξιωματούχοι της πολιτείας προλετάριοι, φαναρτζήδες, λουστραδόροι επίπλων, εργαζόμενοι σε εκκοκκιστήρια βάμβακος, νταλικιέρηδες, ταξιτζήδες, οικιακές βοηθοί, βρεφονηπιοκόμοι, κοπτοραπτούδες, περιπτεράδες, σουβλατζήδες, σταυλίτες του ιπποδρόμου, μαρμαράδες κλπ, αλλά, αντιθέτως, όλοι οι αξιωματούχοι της πολιτείας να είναι βιομήχανοι, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, παπατζήδες του χρηματιστηρίου, εισοδηματίες, ηθοποιοί, οικονομολόγοι, πράκτορες της ΚΥΠ, δημοσιογράφοι, απόστρατοι στρατηγοί, πρόεδροι ΜΚΟ και καθηγητές φιλοσοφίας.
Αυτό, το να εκλέγονται δηλαδή ως αξιωματούχοι της πολιτείας μόνο μέλη των ανώτερων εισοδηματικών στρωμάτων και τάξεων («από τιμήματος») και μόνο επαγγελματίες των κυριλέ επαγγελμάτων, ο Αριστοτέλης το θεωρεί επίσης κατάλοιπο της ολιγαρχίας.
Όταν λοιπόν σε ρωτήσει κάποιος για ποιό λόγο γράφεις στ’ αρχίδια σου τη γιορτή της δημοκρατίας (εκλογές), εσύ θα του πεις:
α) Διότι «δημοκρατικόν είναι το κληρωτάς -και όχι αιρετάς- είναι τας αρχάς»,
β) Διότι δεν έχεις υπόψη σου κάποιον σουβλατζή, περιπτερά, λαχειοπώλη ή βιομηχανικό εργάτη που να έχει εκλεγεί βουλευτής στην Ελλάδα τα τελευταία 160 χρόνια, επομένως οι εκλεγόμενοι βουλευτές είναι «από τιμήματος», πράγμα ολιγαρχικόν και ουδόλως δημοκρατικόν, και
γ) Διότι, εσύ δεν είσαι ολιγαρχικών αρχών, αλλά είσαι δημοκρατικός πολίτης.
Πίστεψέ με, θα σε κοιτάει σα χαζός. Θα τον έχεις ταπώσει.
Διότι, καλέ μου stardust, η έννοια «δημοκρατία», και δη «Ελληνική Δημοκρατία», είναι μια ταλαιπωρημένη έννοια. Διότι, μιλάμε, έχουμε πήξει στους ολιγαρχικούς δημοκράτες, και κάποιος πρέπει να τους τα σούρει. Διότι, εδώ μιλάμε -και σου μιλάω μπέσα- ακόμα και η χούντα (ξέρεις, η χούντα του 1967-1974) όταν έδιωξε το βασιλιά για τους δικούς της λόγους, άλλαξε τις σφραγίδες στα δημόσια έγγραφα και αντί για «Βασίλειον της Ελλάδος» έγραφαν «Ελληνική Δημοκρατία», παρόλο που ήταν χούντα του κερατά. Μιλάμε, ακόμα απορώ πως δε βρικολάκιασαν οι αρχαίοι δημοκράτες να δαγκώσουν το λαρύγγι των χουντικών γι’ αυτή την θρασύτατη προσβολή μνήμης.
Κάτι άλλα αριστερόστροφα ρετάλια όταν διένυαν τη νεανική επαναστατική τους περίοδο -ήτοι πριν να πιάσουν την καλή- είχαν το εφιαλτικό όραμα να μας κάτσουν στο σβέρκο ως δικτάτορες του προλεταριάτου, και να ονομάσουν την εφιαλτική δικτατορία τους «Λαϊκή Δημοκρατία», με λουλουδάκια και παπαρουνίτσες… Άλλοι λαϊκοδημοκράτες αυτοί…
Γενικά, το ‘χουνε βρει παιχνίδι όλοι να παίζουν με λέξεις και έννοιες και να μας πουλάνε δημοκρατία και δωστου «ο τόπος που γέννησε τη δημοκρατία», και πάλι καλά που υπάρχουν τα κείμενα -σαν τα «Πολιτικά» του Αριστοτέλη, για παράδειγμα- που μπορούμε να τους τα τρίβουμε στη μούρη και να τους λέμε «κόφτε το δούλεμα ρε μπαγάσηδες».
Σε βλέπω όμως να με κοιτάς περίεργα και ν’ αναρωτιέσαι αν πιστεύω στα σοβαρά ότι μπορεί να δουλέψει αποτελεσματικά ένα πολίτευμα όπου θα έχει «κληρωτάς τας αρχάς». Το να είναι κληρωτές οι αρχές μιας πολιτείας, έχει βέβαια τα ζόρια του. Έχει όμως κι ένα βασικό καλό, που λέω να το δούμε: Η κλήρωση αποκλείει την πιθανότητα να είναι κάποιος ισόβιος αξιωματούχος της πολιτείας.
Στην αρχαία Αθήνα, αν θυμάμαι καλά -έχουν περάσει και τα χρόνια- η κλήρωση γινόταν τις παραμονές των Παναθηναίων, και η θητεία των αξιωματούχων κρατούσε ένα χρόνο: Από Παναθήναια σε Παναθήναια. Κάτι τέτοιο, τεσπα.
Ο υπουργός οικονομικών της εποχής, νομίζω ότι εκλεγόταν και δεν έβγαινε με κλήρωση (είπαμε, ακόμα και στην αθηναϊκή δημοκρατία, είχεν απομείνει κατάλοιπα της ολιγαρχίας), αλλά ας τον πάρουμε για παράδειγμα υποθέτοντας ότι έβγαινε με κλήρωση, και χάριν του παραδείγματος ας υποθέσουμε ότι ήσουν ΕΣΥ ο πρώτος κληρωτός υπουργός οικονομικών:
Κληρωνόσουν υπουργός οικονομικών, ας πούμε, και μετά από ένα χρόνο έληγε η θητεία σου, οκέϋ? Όλοι ετοιμαζόντουσαν να γιορτάσουν τα Παναθήναια, κι εσύ κοπάναγες το κεφάλι σου στον τοίχο, γιατί είχες πιαστεί μαλάκας, και είχες βάλει τα λεφτά των ασφαλιστικών ταμείων σε δομημένα ομόλογα, οκέϋ? Και τα ασφαλιστικά ταμεία είχαν φαληρίσει με τη μαλακία που έκανες, οκέϋ?
Και όχι μόνο ήταν στατιστικώς απίθανο να ξανακληρωθείς υπουργός οικονομικών για να κρύψεις κάτω από το χαλί τη μαλακία που έκανες, όχι μόνο δεν θα υπήρχε κόμμα να σε στηρίξει και να σε ρίξει στα μαλακά, αλλά επιπλέον ο κλήρος τα έφερε έτσι ώστε να κληρωθεί διάδοxός σου υπουργός οικονομικών ο γείτονάς σου, αυτός που σε αντιπαθεί επειδή η κατσίκα σου του τρώει το γκαζόν, Οκέϋ?
Ε, πως το φαντάζεσαι? Θα καλοπέρναγες?
Τι θα έκανε ο γείτονας που σε αντιπαθεί, μόλις έβρισκε άδεια τα ταμεία?
Θα σε έτρεχε άσχημα, μιλάμε!
Εγώ πιστεύω ότι θα σου δημεύανε την περιουσία (κυρίως την κατσίκα -που θα την κάνανε θυσία ξερωγώ στην Αρτέμιδα ώστε να σταματήσει να τρώει το γκαζόν του γείτονα), θα σε περνάγανε από 144 δικαστήρια, κι αν σε έβρισκαν ότι δεν είχες δόλο αλλά απλώς πιάστηκες μαλάκας, θα δίνανε το όνομά σου -τιμής ένεκεν- στα κεντρικά ουρητήρια της πόλης… για να σε θυμούνται οι επόμενες γενεές συνταξιούχων και να σε τιμούν δεόντως…
Και, αν δε σε τρατάρανε κανένα ποτηράκι κώνειο στο Πρυτανείο, μπορεί απλώς να σε εξορίζανε ως ανεπιθύμητο μαλάκα. Αλλά και να μη σε εξορίζανε, όλη η πόλη μαλάκα θα σε ανέβαζε, γελοίο θα σε κατέβαζε… Στα θέατρα οι Αριστοφάνηδες θα σε ξέσκιζαν, όλη η πόλη θα γέλαγε με την πάρτη σου, στην αγορά -δεξιά όπως κοιτάς τη Θόλο- θα στήνανε περικαλλή προτομή σου (από φελιζόλ, για να παίζουν βελάκια οι συνταξιούχοι).
Η μπάλα της χλεύης θα έπαιρνε και τη γυναίκα σου, που θα σου έκοβε την καλημέρα, τα παιδιά σου θα δήλωναν ότι είναι νόθα και θα άλλαζαν σχολείο, θα πήγαιναν στο Κυνόσαργες, για να μην τα λένε παιδιά του μαλάκα… Θα αναγκαζόσουν μόνος σου να πάρεις το δρόμο της ξενητειάς.
Τέτοια πράγματα θα συνέβαιναν αν δεν ήσουν προσεκτικός.
Δε θα υπήρχε η κομματική αλληλεγγύη να σε σώσει, να σε ρίξει στα μαλακά. Κανείς δε θα σε λυπόταν: Θα ήσουν εσύ και η κοινωνία. Κι εφόσον δε στάθηκες στο ύψος των απαιτήσεων του αξιώματός σου, η κοινωνία θα σε λιάνιζε.
Εντάξει ως εδώ?
Τι θα συνέβαινε όμως με τους υπόλοιπους? Οι υπόλοιποι θα φοβόντουσαν μην την πατήσουν όπως εσύ. Θα προσλάμβαναν δασκάλους, φιλοσόφους, κόλπα, ιστορίες, θα καλούσαν ξερωγώ τον Αναξαγόρα και τον Παρμενίδη από πόλεις μακρινές, θα γραφόντουσαν στην Ακαδημία του Πλάτωνα και παράλληλα ξερωγώ θα πήγαιναν νυχτερινό στο Λύκειο του Αριστοτέλη, ώστε να μορφωθούν αυτοί και τα παιδιά τους, για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στα ζόρια του ενδεχόμενου δημόσιου αξιώματος.
Το δημόσιο αξίωμα θα έπαυε να είναι ελκυστικό.
Πως λέμε σήμερα «κάντε με πρωθυπουργό για μια μέρα!»,
ε, τότε θα έλεγαν «Μακριά από μένα τα πρωθυπουργιλίκια!»
Με βούρδουλες θα τους μάζευαν στο χώρο της συνέλευσης – κλήρωσης (και πίστεψέ με, γινόταν αυτό στην Αθήνα). Χρυσούς θα τους έκανε η πολιτεία για να δεχτούν αξιώματα, θα τους χρυσοπλήρωνε, κι αυτοί θα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να τα αποφύγουν (και πίστεψέ με, γινόταν κι αυτό στην Αθήνα).
Η εξουσιολαγνεία θα είχε πάει περίπατο.
Με λίγα λόγια, αφενός θα ανέβαινε το επίπεδο της πόλης (Όλο και περισσότεροι θα ήταν κατάλληλοι να κληρωθούν και να μπορούν να ανταπεξέλθουν στα ζόρια) αφετέρου θα μειωνόταν η ελκυστικότητα της εξουσίας, που δεν θα ήταν εξουσία αλλά απλώς υπηρεσία (Όλο και περισσότεροι θα ήταν λόγω μορφώσεως σε θέση να εντοπίσουν νωρίς αυτόν που βάζει την κουτάλα στη σούπα, οπότε όλο και περισσότεροι θα ήθελαν να μείνουν μακριά από την κουτάλα).
Με εννοείς?
Ε, αυτά είναι που θέλουν να αποφύγουν οι οπαδοί της ψηφοφορίας και της αιρετότητας. Γι’ αυτό έχουν ιδρύσει εκεί πέρα τις τρεις εταιρείες «Καραμανλής-Πρωθυπουργοί της Ελλάδος Α.Ε.», «Παπανδρέου-Πρωθυπουργοί της Ελλάδος Α.Ε.» και «Μητσοτάκης-Πρωθυπουργοί της Ελλάδος Ε.Π.Ε.» και ξέρουν ότι εφόσον δεν σκέφτεσαι αυτά που σου λέω, οι επιχειρήσεις τους θα έχουν πάντα μεγάλη πελατεία κι αυτοί ισοβίως θα περνάνε μπέϊκα.
Και γι’ αυτό σε ταράζουν στα βαρύγδουπα «Η Ελλάδα γέννησε κοτζάμ Αριστοτέλη» και σε φανφάρες του στυλ «Η Ελλάδα είναι η κοιτίδα της Δημοκρατίας», αλλά δεν σου λένε τι έλεγε ο Αριστοτέλης για τη δημοκρατία.
Ας τα επαναλάβουμε: repeat after me, όπως κάνουν στις ορκωμοσίες:
«…Δημοκρατικόν μεν είναι το κληρωτάς είναι τας αρχάς, το δ’ αιρετάς ολιγαρχικόν, και δημοκρατικόν μεν το μη από τιμήματος, ολιγαρχικόν δε το από τιμήματος…»
Κατά τα άλλα, κι εγώ ψήφισα στις προηγούμενες εκλογές κι ελπίζω κι εσύ να ψήφισες. Καθότι, άλλο Δημοκρατία και άλλο αντιπροσωπευτική demokracy. Ζούμε σε αντιπροσωπευτική δημοκρατία, και μέχρι να ζήσουμε -άμποτε- σε δημοκρατία, θα πρέπει να ξηγηθούμε σωστά (όπως το εννοεί ο καθένας) εντός της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, αλλιώς θα μας φάνε.
Αλλά να θυμάσαι και τα λόγια του Αριστοτέλη… Κακό δεν κάνει, καλό κάνει!
Όσο για τον Πλάτωνα… Για Πλάτωνες θα μιλάμε τώρα;
@ Κλείτωρ φίλε μου συμφωνώ απολύτως με την άποψή σου. Αλλά δυστυχώς πάντα θα υπάρχουν λοβοτομημένα πρόβατα που θα λατρεύουν να εξουσιάζονται από ανθρωπάκια με «γαλάζιο» αίμα..
καλά το ότι ο Πλάτωνας ήταν μεγάλος προ φασισμού φασίστας είναι γνωστό. Αλλά το να γίνεται σύγκριση μεταξύ Καστοριάδη και… Λιαντίνη είναι αν όχι γελοίο τουλάχιστον φαιδρό. Τα ανόμια δεν συγκρίνονται αγαπητοί και όσο και αν κάποιοι θεωρείτε τον Λιαντίνη «σοφό» δεν ήταν παρά ένα φοβισμένο ανθρωπάκι που κρύφτηκε σε μια σπηλιά για να πεθάνει με χάπια σαν τον τελευταίο πρεζάκια αφού πρώτα έκανε την ανάλογη διαφήμιση για ν’ αφήσει προίκα στα παιδιά του.
Είναι προσβολή στην μνήμη του μεγάλου Καστοριάδη να γίνονται τέτοιες γελοίες συγκρίσεις.
Θεόδωρε,
η καλωσύνη της δημοκρατίας συνίσταται στο ότι επιτρέπει σε κάποιους λίγους και καλούς… ενοχλητικούς να λένε τα δικά τους και να ερευνούν τη δημιουργική τρέλλα τους. ΔΕΝ τους κλείνει σε Νταχάου ή Μακρονήσια και δεν τους πετάει στον Καιάδα αν είναι παραπληγικά μωρά όπως ο γνωστός μέγας φυσικός… ΔΕΝ κρατάει πάνω από το σβέρκο μας για ΠΑΝΤΑ τον ίδιο… μπουνταλά δικτάτορα, αφήνει και κάνα παραθυράκι κάθε λίγα χρόνια να αλλάζει ο ΙΔΙΟΣ ο μπουνταλάς κι όχι μόνο τα σώβρακά του, κ.ο.κ.
Με άλλα λόγια η δημοκρατία ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η κυριαρχία της πλειοψηφίας πάνω στη μειοψηφία αλλά ΑΚΡΙΒΩΣ η εξασφάλιση δικαιωμάτων για την (όποια) μειοψηφία. Υποτυπώδης σε πολλά, αλλά τελικά αναγκαία….
Οι πλατωνικές ονειρώξεις οδηγούν σε Μακρονήσια και Αουσβιτς, αν τηρηθούν σχολαστικά. Αν δεν τηρηθούν, οδηγούν σε πλήθος ηλιθίων που ζουν στη κοσμάρα τους ψέλνοντας μαζί εμβατήρια ή ύμνους.
ΧΕΣΤΗΚΑΜΕ….
Γιατι,αδικο ειχε ο Πλατωνας;
Που την ειδατε την καλοσυνη της Δημοκρατιας,και τι κερδισε η ανθρωποτητα απ αυτην,και πως τα καταφερε να αυτοκυβερνηθει.
Τον κακο της το φλάρο καταφερε.
Και ο Χιτλερ,απο εκλογες βγηκε και ολοι ειδαμε τι ωραια που τα εκανε.Και ο Μπους,το ιδιο.
Γι αυτο,το προβλημα,ειναι αλυτο.Δημοκρατια η δικτατορια,το αποτελεσμα μπορει να ειναι το ιδιο.
Δεν κατάλαβα. Πού αμφιβάλλουν… στο πολίτευμα που ο Πλάτων το περιγράφει απλούστατα στην «Πολιτεία» του και στους «Νόμους» ή στο ότι ήταν ο αγαπημένος ανιψιός του Κριτία, αρχηγός των τριάκοντα τυράννων…
Επίσης, είναι αλήθεια ότι πολλοί θεολόγοι υποστηρίζουν πως ο Πλάτων είναι προ-χριστιανός. Και γιατί να μην είναι; Αφού είναι προγενέστερος των χριστιανών…
Μήπως και ο Αυστραλοπίθηκος δεν είναι προγενέστερος…;
@ φίλε άθεε, αμφιβάλλουν οι οπαδοί του ΛΑΟΣ και της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ..
@ omadeon, σ’ευχαριστώ για τον σύνδεσμο και έχω να προσθέσω πως πολλοί θεολόγοι υποστηρίζουν πως ο Πλάτων είναι προ-χριστιανός.
Η κριτική στον Πλάτωνα ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ σήμερα, ιδίως για όσους από μας ανησυχούμε για την έλλειψη πραγματικής δημοκρατίας (ακόμη και τώρα), ψάχνουμε να βρούμε τις ρίζες της αντι-δημοκρατικής στάσης και… επίσης θέλουμε να απαλλαγούμε από τις παρωπίδες του εθνικισμού.
Η αντι-δημοκρατική φιλοσοφία του Πλάτωνα εξάλλου -ανακάλυψα τώρα- ότι είχε θεωρηθεί και σαν Η νούμερο 1 βάση για την αυταρχικότητα του… ραββινικού (αρχαίου και μεσαιωνικού) Εβραϊσμού, φυσικά πολύ ΠΡΙΝ την αναγέννηση η οποία ήρθε και στους Εβραίους, κάπως καθυστερημένα, αλλά γέννησε αμέτρητα Ελεύθερα Πνεύματα ανθρωπιστών Εβραίων (τα τελευταία 150-200 χρόνια).
Επιπλέον, η αυτοκριτική κάθε λαού τον ανεβάζει σε επίπεδο, ΔΕΝ τον κατεβάζει. Ας διδαχτούμε κάτι όχι μόνο από τον Καστοριάδη αλλά και από τον Εβραίο κριτικό διανοούμενο Israel Shahak που λέει το εξής:
http://omadeon.wordpress.com/2009/11/02/support-the-goldstone-report/#comment-30817
Ποιος αμφιβάλει ότι το πολιτειακό σύστημα του Πλάτωνα ήταν άκρως αριστοκρατικό ή φασιστικό όπως θα λέγαμε σήμερα…
@ Δημήτριε, η προσπάθειά σας να αποδείξετε πως το να έχεις έναν βασιλιά πάνω στο κεφάλι σου επειδή έτσι είπε ο Πλάτων πριν πόσες χιλιάδες χρόνια είναι απολύτως κενή περιεχομένου.
Το γεγονός πως ο Λιαντίνης λατρεύει τον σπαρτιατικό τρόπο ζωής δεν σημαίνει πως έχει δίκιο (κι αν δούμε το τέλος της ζωής του μάλλον είχε άδικο).
Ξεκαθαρίστε μέσα σας αν ο αριστοκράτης Πλάτων είχε δίκιο για τον «ηθικό» βασιλιά ή αν ο σπαρτιατικός τρόπος ζωής ήταν αυτός που έφτιαχνε «ηθικό» βασιλιά. Μάλλον ούτε εσείς δεν ξέρετε..
Επιστρέψτε λοιπόν στον ΛΑ.Ο.Σ. που τόσο λατρεύετε και αφήστε το κήρυγμα για κάποιον άλλον.
υγ: να μου φιλήσετε τον Πλεύρη
Πέρα από όλα όμως έχεις τις απόψεις σου έχω τις δικές μου.
….Χαίρεται.
@ Δημήτρη, το κείμενο που διάβασες το γράφει ο Καστοριάδης, ένας φιλόσοφος που είναι αναγνωρισμένος παγκοσμίως (αλλά εσύ που να τον ξέρεις.. μόνον τον Λιαντίνη και τον Πλάτωνα γνωρίζεις).
Απάντηση σε αυτά που σου είπα δεν έδωσες, κατά τη συνήθη πρακτική των τρολς να λένε άλλα αντί άλλων..
Και να επαναλάβω πως είναι ΒΛΑΚΩΔΕΣ να δέχεται κάποιος ως «ουρανοκατέβατες» αλήθειες θεωρητικές αμπελοφιλοσοφίες οι οποίες δεν μπορούν να επαληθευτούν (μιλάω για τον ιδεατό κόσμο του Πλάτωνα που μόνο μέσα στην αριστοκρατική του κεφαλή υπήρξε και μετά στα κεφάλια των προβάτων που δίδαξε) με κανέναν τρόπο.
@ stardust
Χειροπιαστά παραδείγματά λες…
Οι δημοκράτες αθηναίοι ήταν που με την ισχύ τον όπλων ανάγκαζαν τους κάτοικους της Μήλου να πάνε με το μέρος τους – δεν είστε μαζι μας τότε δεν θα υπάρχετε καθόλου!
Οι ίδιοι αθηναίο δημοκράτες που έκαψαν την Δήλο, σφάξανε τους άντρες και σκλάβωσαν τις γυναίκες!
Οι ίδιοι δημοκράτες αθηναίοι που σκότωσαν τον Σωκράτη και κυνήγησαν τόσους άλλους.
Οι ίδιοι δημοκράτες αθηναίοι είχα δούλους και κουβαλούσαν τα μάρμαρα του Παρθενώνα.
Οι ίδιοι δημοκράτες αθηναίοι ήταν που διέπραξαν ύβρη καταπατώντας τον όρκο που έδωσαν ότι δεν θα αναστηλώσουν ότι έκαψαν οι Πέρσες!
Από την άλλη αυτοί που αντιστάθηκαν στις Θερμοπύλες κατά των Περσών και δεν έδωσαν γη και ύδωρ αλλά προτίμησαν την ελευθερία ήταν κάποιοι που «προσκυνούσαν» κάποιον βασιλιά, το γελοίο όμως είναι ότι ο βασιλιάς ήταν που του μίλησε για ελευθερία και τους οδήγησε στο πεδίο της μάχης …!
Περίεργα πράγματα, και γίνονται περισσότερο περίεργα αν αναλογιστεί κανείς το γεγονός ότι οι σημερινοί δημοκράτες που κυβερνούν αν προκύψει ανάγκη θα φύγουν με το πρώτο αεροπλάνο για Αυστραλία, για να μην μιλήσουμε για το πόσοι από αυτούς έχουν υπηρετήσει την χώρα τους!
Ή για το πόσοι από αυτούς τους δημοκράτες είναι ηθικοί άνθρωποι! Ή πόσοι είναι αυτοί που καθημερινώς εξαργυρώνουν την δημοκρατική ψήφο τους για διάφορα ρουσφέτια!
……Κρύβεστε πίσω από το δάχτυλό σας!
Ανάρτησες ένα κείμενο και προσπάθησες να πλασάρεις τα λεγόμενα του Πλάτωνα ως μη Ελληνικά, όπως αποδείχτηκε και Ελληνικά είναι (από τα λεγόμενα του Αριστοτέλη και όλα τα υπόλοιπα ποστ) αλλά και αποδεκτά από τον Λιαντίνη, έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους διανοητές & φιλοσόφους της σύγχρονης Ελλάδας. Ένας άνθρωπος που κατανόησε τους Έλληνες όσο κανένας άλλος.
Και εσύ για να δικαιολογήσεις τις απόψεις σου τι μας λες : ότι ο Λιαντίνης λέει μπούρδες, ότι μιλάει όχι λογικά αλλά με βάση το συναίσθημα, ότι ο Καστοριάδης έκανε σοβαρή μελέτη λες και ο Λιαντίνης ήταν κανένας αγράμματος.
Όσο για τα λεγόμενα του Πλάτωνα : τα θεωρείς και τα κρίνεις όχι επί φιλοσοφικής & οντολογικής βάσεως αλλά ως πολιτική – κάτι που είναι εντελώς λάθος. Ξεκινάς έχοντας πετάξει την φιλοσοφική & οντολογική βάση και λογική με την οποία έγραψε ότι έγραψε Πλάτων. Όχι μόνον παραχαράσσεις εσκεμμένα τις έννοιες που χρησιμοποιεί, αλλά θέλεις και με το ζόρι να τις εντάξεις σε μια μονόπλευρη πολιτικής υφής λογική, έτσι ώστε να δικαιολογήσεις την αντιπάθεια σου για αυτόν.
Η οπτική σου και η κρίση σου είναι μονόπλευρη, δογματική και υποκειμενική!
Αντί να απομονώνεις – κατά την συνήθεια των χριστιανών ευαγγελιστών – τα λεγόμενά του από την φιλοσοφική, οντολογική & μεταφυσική τους βάση, και έπειτα να τα κατακεραυνώνεις, θα ήταν “πιο” έντιμο να πεις ότι δεν δέχεσαι τον Πλάτωνα γιατί δέχεσαι την μεταφυσική του.
Βαθυστόχατα και πολύ ενδιαφέροντα θέματα έπιασες φίλε μου. Θα ήθελα να είχα περισσότερο χρόνο να ασχοληθώ σοβαρά με το άρθρο και να λάβω μέρος στη «διαμάχη», αλλά ακόμα αυτό δεν είναι δυνατό. Σύντομα πάντως επιστρέφω στην Ελλάδα και τότε θα καταπιαστώ ξανά με το blogging…
Τα χαιρετίσματά μου!
Stardust πες αλεύρι
Τι Πλάτων, Τι Πλεύρης…
ΧΩΡΙΣ πλάκα, είδες πως… γεμίζει το στόμα του και τρέχουν τα σάλια του (του δεύτερου ΟΠΟΤΕ ομιλεί δια τον πρώτον)? 🙂
@ Ομάδεον, θενκς φορ δε κόπλιμεντ μάι φρεντ.
Δυστυχώς κάποιοι προτιμούν να προσκυνούν βασιλιάδες από το να είναι ελεύθεροι..
Λούθηρε,
από την μία μεριά υπερασπίζεσαι τις σκέψεις του Πλάτωνα, ο οποίος ΔΕΝ μεγάλωσε με τον σπαρτιακό τρόπο ζωής αλλά τον «χλιδάτο» μιας και ανήκε στην αριστοκρατία της τότε εποχής και από την άλλη μας λες πως οι αριστοκράτες (οι οποίοι θα διδάσκονται από μικροί) θα πρέπει να διοικούν έτσι ώστε να υπάρχει ηθική και δικαιοσύνη σε μία πολιτεία.
Φάσκεις και αντιφάσκεις με λίγα λόγια.
Αν ο μεγαλωμένος στα πλούτη μπορεί να γίνει ηθικός κυβερνήτης τότε γιατί να μεγαλώνει κανείς μέσα στη μιζέρια;;
Αποφάσισε για το αν οι σκέψεις του Πλάτωνα είναι σωστές ή ο τρόπος ζωής των σπαρτιατών και μετά συζητάμε.
Επίσης και ο Λιαντίνης δεν μεγάλωσε με τον σπαρτιατικό τρόπο ζωής (τον οποίο τόσο θαύμαζε) και ούτε τα παιδιά του φαντάζομαι μεγάλωσαν μέσα στις κακουχίες και την ταλαιπωρία όπως τα παιδιά των σπαρτιατών.
Να σου υπενθυμίζω πως δεν μεγάλωσες με τον σπαρτιατικό τρόπο ζωής (μια χαρά χειρίζεσαι υπολογιστή, κινητό,τηλεόραση κλπ.) γιατί αν γινόταν κάτι τέτοιο τότε οι γονείς σου θα ήταν φυλακή για κακομεταχείριση ανηλίκου. Φυσικά και τα παιδιά σου δεν μπορεί να μεγαλώσουν έτσι γιατί τότε θα μπεις εσύ φυλακή.
Και εφόσον συμφωνείτε με όλες τις απόψεις του Λιαντίνη μήπως θα έπρεπε να ακολουθήσετε τον δρόμο που ο ίδιος ακολούθησε στην ζωή του; Γιατί είναι εύκολο να λατρεύουμε τα λόγια των άλλων(Λιαντίνη, Πλάτωνα, Σωκράτη κλπ) μήπως όμως πρέπει να ακολουθούμε και τον τρόπο ζωής τους; Η υποκρισία στην ζωή μας δεν είναι καλό πράγμα.
@ Δημήτριε,
Δεν με ενδιαφέρει ποιανού είναι η φράση, γιατί το πρόσωπο που την λέει δεν της δίνει κύρος.
Όπως είπα και παραπάνω το γεγονός πως ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ είχε ως δάσκαλο τον Αριστοτέλη δεν τον βοήθησε να γίνει ηθικός και δίκαιος. Αντίθετα παρέμεινε εγωιστής, όμηρος των παθών του και στην πρώτη ευκαιρία σκότωσε έναν από τους στρατηγούς του! Και μετά μου λέτε για «ηθικό» βασιλιά λόγω της μόρφωσής του;
Εγώ σας μιλάω με συγκεκριμένα χειροπιαστά παραδείγματα και εσείς απαντάτε με θεωρητικές μπαρούφες που ανάθεμα κι αν τις πιστεύετε εσείς οι ίδιοι.Ο κόσμος εξελίσσεται κι εσείς προτιμάτε να λατρεύετε τον πρώτογονο τρόπο ζωής και έναν δικτάτορα πάνω στο κεφάλι σας αντί να έχετε την εξουσία να επιλέγετε ποιόν θα σας κυβερνήσει.
Βεβαίως είναι δικαίωμα σας να θεωρείτε τον εαυτό σας πρόβατα, δεν έχετε όμως δικαίωμα να θεωρείτε όλον τον υπόλοιπο κόσμο το ίδιο πρόβατα με εσάς.
υ.γ. Διατί δεν βάζεις τη μοδερίστρα να εγκρίνει σεσημασμένους φίλους αυτομάτως?
Καλημέρα Αστεροσκονέστατε,
Ωραίον ποστ, ίσως το μοναδικόν ΕΙΔΟΣ ποστ δια το οποίον ακόμη και οι ξεροί κάκτοι βγάζουν νερό, πόσω μάλλον τα καρπούζια των φυτωρίων
😛
Σε στυλ ένα κι ένα κάνουν δύο, σταράτα και απλά, να καταλαβαινόμαστε.
Εγώ την εκτίμησίν μου δια τους σοφιστάς, πάντως, την οφείλω κυρίως εις το πόνημα του Ροβέρτου M. Πίρσιγκ «Το Ζεν και η Τέχνη Επιδιόρθωσης της Μοτοσυκλέττας»
http://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Pirsig
(ένθα κείται σύνδεμος και περί του προαναφερθέντος)
Και εξ αυτού είχα ψυλλιασθεί και τα εξηγηθέντα κομψώς εν τω ποστ.
Η φράση, “Η ΜΟΝΗ ΑΡΙΣΤΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ – ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΕΙΤΕ ΒΑΣΙΛΕΙΑ, ΕΙΤΕ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΙΤΕ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΤΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ“, δεν είναι του Χρισόφορου αλλά του Αριστοτέλη – δηλαδή είναι ελληνικές απόψεις περί πολιτικής.
Έγραψες : «Μία άλλη άποψη του Πλάτωνος αντίθετη με τις ελληνικές αντιλήψεις είναι η ταύτιση του πολιτικού με τον βασιλέα. Η ταύτιση αυτή, παρατηρεί ο Καστοριάδης, είναι απαράδεκτη και τερατώδης για τους Έλληνες και ιδίως τους Αθηναίους, διότι την εποχή αυτή δεν υπάρχουν βασιλείς εν Ελλάδι, εκτός των δύο βασιλέων στην Σπάρτη, οι οποίοι όμως δεν έχουν μεγάλη εξουσία. Όταν οι Έλληνες μιλούν περί βασιλέως, κατά τον 5ο και 4ο αιώνα, έννουν ένα και μόνο πρόσωπο, τον Πέρση βασιλέα.»
Η άποψη, που θέλει την ταύτιση του βασιλέα με τον πολιτικό ή ταύτιση του βασιλέα με τον επιστήμονα, κατά την πρόταση του Πλάτωνα, να είναι αντίθετη με τις ελληνικές αντιλήψεις είναι παντελώς λάθος : ο Λυκούργος, ο νομοθέτης (πολιτικός επιστήμονας) της Σπάρτης, ήταν και Βασιλέας. Μόνο λοιπόν ξένη στους Έλληνες δεν ήταν μία τέτοια πράξη.
Μάλιστα, όπως έλεγε ο Λιαντίνης, το αίτημα του Πλάτωνα (Πολιτεία, 437.d) να συμπέσει πολιτική δύναμη και φιλοσοφία τονίζει τη γνωστική σπουδαιότητα.
(Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Έξυπνον Ενύπνιο – Οι Ελεγείες του Duino του Rilke», σελ. 32.)
Μάλιστα ο Λιαντίνης έλεγε ότι η περίφημη γνώμη του Πλάτωνα ότι «ουδείς εκων κακός», δηλαδή ότι κανείς δεν κάνει το κακό με την θέληση του, συμβαίνει γιατί δεν ξέρουμε ποτέ μια πράξη είναι καλή και πότε κακή. Στη βάση της, δηλ., η ηθική είναι αποτέλεσμα γνώσεως ή μη.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Ο Νηφομανής – Η Ποιητική του Σεφέρη», σελ. 171 – σχόλιο 60.1.
Μάλιστα , εκείνο που το τραγικό πρόσωπο – ο καθένας μας δηλαδή – νομίζει ότι είναι καλό, στα πλαίσια μιας ευρύτερης ένταξης αποδεικνύεται κακό, και το ίδιο τούτο κακό θεωρημένο από μια ακόμη μακρινότερη σκοπιά αποκαλύπτεται σαν καλό, και έτσι επ’ άπειρον. Έτσι η κατάκτηση της τραγικής σοφίας από τον άνθρωπο εμφανίζεται σαν μια «μακρά και απανδόκευτος οδός» προς το τελικό της σημείο, που ο Σωκράτης την χαρακτήριζε «μέγιστο μάθημα».
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 153 – 154.
Άλλωστε, ο απόλυτος ορισμός μιας ηθικής έννοιας είναι ζήτημα πολιτικής σοφίας. Την πολιτική σοφία όμως ο άνθρωπος δεν την κατέχει όπως λέγει ο Πλάτωνας στον «Πρωταγόρα, 321.d» : «τὴν δὲ πολιτικὴν οὐκ εἶχεν» παρά μόνο «τὴν ἔντεχνον σοφίαν σὺν πυρί». Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος, δια τον λόγο ότι δεν κατέχει την γνώση του τι είναι αγαθό και τι κακό, το μόνο που δύναται να κάνει είναι να ακροβατεί ανάμεσα σε αυτά τα δύο, πράγμα μπορεί να επιτύχει μόνο συμπορευόμενος με την δικαιοσύνη, την ηθική και τον ρυθμό της Φύσης !
Επίσης η Βασιλεία για την οποία κάνει λόγο ο Αριστοτέλης είναι η ίδια για την οποία μιλάει και ο Σωκράτης στην πλατωνική «Πολιτεία». Ο Σωκράτης, όπως αργότερα και ο Αριστοτέλης, όταν αναφέρεται στην Βασιλεία, μιλάει για έναν φιλόσοφο & πολιτικό που έχει παιδευτεί με τέτοιο τρόπο, με τέτοιας ποιότητας παιδεία και ηθική, ώστε όταν αναλάβει καθήκοντα κυβερνήτη να αποφύγει όσο το δυνατόν περισσότερα λάθη.
Επίσης το γεγονός ότι «την εποχή εκείνη δεν υπάρχουν βασιλείς εν Ελλάδι και ιδικά στην Αθήνα» δεν σημαίνει ότι η ταύτιση του βασιλέα και του πολιτικού είναι απαράδεκτη και τερατώδης για τους Έλληνες – έτσι γενικά. Η βασιλιάδες των Αθηναίων και γενικά η βασιλιά ήταν αν μη τι άλλο διαδεδομένες σε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα. Η Δημοκρατία ήταν αυτό που ήταν «ξένο» στους Έλληνες και ιδικά της Ομηρικής εποχής, και όχι η Βασιλεία.
Να δώσω ένα παράδειγμα,.. στις «Δαναΐδες» του Σοφοκλή βλέπουμε τον βασιλέα Δαναό να συγκαλεί τον λαό για να αποφασίσει αν θα δεχτεί πίσω της 50 Δαναΐδες κόρες που επέστρεφαν πίσω από την Αίγυπτο. Αυτό σημαίνει ότι στην αρχαιότητα η Βασιλεία δεν ταυτίζονταν αναγκαστικά με κάτι τυραννικό – όπως ο Πέρσης βασιλέας.
Η άποψη ότι «ένας βασιλιάς, ένας άνθρωπος που δεν θα δίνει λόγο σε κανέναν δεν πρόκειται να είναι δίκαιος απέναντι σε όλους γιατί θα έχει συμφέρον να υποστηρίξει μόνον τους πλουσιότερους από τους οποίους θα έχει να κερδίσει και ο ίδιος» φρονώ ότι είναι λάθος. Διότι ανάγεται στην λογική ότι η οι πάντες είναι διεφθαρμένοι από την εξουσία και αν δεν είναι θα γίνουν.
Ο Πλάτων πάλι θεωρεί ότι είναι θέμα γνώσης – κάτι που υποστήριζε και ο Λιαντίνης.
Θεωρεί ότι οι πραγματικά πνευματικοί άνθρωποι έχουν περισσότερες άμυνες απέναντι στην ανηθικότητα (ως αποτέλεσμα άγνοιας), έτσι αν πολιτευτούν θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να κυβερνήσουν πιο δίκαια.
Ακόμη όμως και όταν δεν συμβαίνει αυτό δεν φταίει το όλο εγχείρημα και ιδέα αυτή άλλα οι ίδιοι οι άνθρωπο που δεν καταφέρνουν να την πραγματώσουν.
Για αυτό τον λόγο θεωρό άδικα και εσφαλμένα τα όσα έχουν γραφεί για τον Πλάτωνα.
ο Πλάτων προτείνει οι νέοι από μικροί να παιδεύονται & να εκπαιδεύονται ώστε όταν μεγαλώσουν να μπορέσουν να κυβερνήσουν με βάση αυτή τους την ικανότητα – και όχι με βάση την καταγωγή όπως νομίζουν οι περισσότεροι. Προτείνει γενικά οι άνθρωποι να αποκτούν παιδεία και ηθικό ανάστημα!
Ακόμη όμως και αν θεωρήσει κανείς ότι ο «ο βασιλιά δεν πρόκειται να είναι δίκαιος απέναντι σε όλους γιατί θα έχει συμφέρον να υποστηρίξει μόνον τους πλουσιότερους από τους οποίους θα έχει να κερδίσει και ο ίδιος», …
μήπως δεν συμβαίνει το ίδιο σήμερα, στην σημερινή δημοκρατική κοινωνία ? Δηλ. τι, επειδή ψηφίζουμε για το ποιος θα κυβερνά αυτός που εκλέγεται δεν είναι διεφθαρμένος ? στην δημοκρατία μάλιστα τα πράματα είναι χειρότερα, διότι δια της ψήφους μας, άλλοτε προς ιδίον όφελος, και άλλοτε από άγνοια συμμετέχουμε στην διαπλοκή !
όλα αυτά δείχνουν ότι το θέμα δεν είναι αν θα ψηφίζουν κάποιοι ή όχι, αλλά ο άνθρωπος να αποχτήσει την παιδεία και το ηθικό ανάστημα. αυτό ακριβώς που έλεγε ο Πλάτων και υποστήριζε και ο Λιαντίνης!
Έτσι, και επί παραδείγματι, την άποψη του Ηράκλειτου ότι τα όρια της ανθρώπινης φύσης δεν τα φτάνει ο άνθρωπος, ούτε και αν περπατήσει ολόκληρο το δρόμο, «ψυχῆς πείρατα ἰὼν οὐκ ἂν ἐξεύροιο͵ πᾶσαν ἐπιπορευόμενος ὁδόν· οὕτω βαθὺν λόγον ἔχει», ο Σοφοκλής ο Αθηναίος την αισθητοποιεί με την παρουσίαση από την σκηνή της μορφής του Οιδίποδα.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 152- 153.
Το τραγικό δράμα, η αττική τραγωδία δηλαδή, ήταν και είναι η συστοιχία και η μεταφορά στο ανθρωπολογικό πεδίο του κοσμικού δράματος. Όμως οι αντιθέσεις και οι αντιφάσεις που ενυπάρχουν και λειτουργούν στο κοσμικό πεδίο συνιστούν ένα ωκεάνιο φάσμα διαδικασιών με αντινομική υφή. Έτσι, από την άποψη αυτή η αττική τραγωδία αποτελεί μια σταθερά κυμάνσεων από την θέση στην άρνηση, από το καλό στο κακό, από το ορθό στο σφάλμα, από την πλάνη στην αλήθεια, από την καταστροφή στην λύτρωση.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 152 – 153.
Όμως, εκείνο που το τραγικό πρόσωπο – ο καθένας μας δηλαδή – νομίζει ότι είναι καλό, στα πλαίσια μιας ευρύτερης ένταξης αποδεικνύεται κακό, και το ίδιο τούτο κακό θεωρημένο από μια ακόμη μακρινότερη σκοπιά αποκαλύπτεται σαν καλό, και έτσι επ’ άπειρον. Έτσι η κατάκτηση της τραγικής σοφίας από τον άνθρωπο εμφανίζεται σαν μια «μακρά και απανδόκευτος οδός» προς το τελικό της σημείο, που ο Σωκράτης την χαρακτήριζε «μέγιστο μάθημα».
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 153 – 154.
Στην ίδια τραγική θεμελίωση ο Σωκράτης θα οικοδομήσει την αμολόγητη κατανόηση ότι η αρετή είναι γνώση. Εκείνο δηλαδή το περιλάλητο «οὐδεὶς ἑκὼν κακός» [κανείς δεν είναι συνειδητά κακός] μπορεί να αντικριστεί ερμηνευτικά μόνο από τα περάσματα και τις βίγλες των τραγικών οροσειρών, και δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά τούτο : η απόλυτη γνώση της αρετής στον ηθικό Κόσμο είναι γεωμετρικά έμμετρη με την απόλυτη γνώση της αλήθειας στον φυσικό Κόσμο. Και εν όσω το τελευταίο μοιάζει σαν να κείται «ἐν γούνασι θεῶν», τόσο το πρώτο θα επιμένει να εμφανίζεται σαν του ανθρώπου το αιώνιο αγώνισμα. Ιδού γιατί η τραγική μορφή του Οιδίποδα, θεωρημένη από τις λαγκαδιές και τα ρουμάνια της ηθικής του ορειβασίας, κλείνει ολάκερη την κόλαση και ολάκερη την παράδεισο μέσα της, και γεωδαιτεί το σημείο της αιώνιας ηθικής απορίας.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 154.
Η στάση του ανθρώπου η οικεία στην υπαρκτική του οριοθέτηση και η πράξη του η σύμμετρη στον κοσμικό προσανατολισμό ριζικά στην Ελληνική γλώσσα σημαίνει προσαρμογή. Προσαρμογή του ανθρώπινου «Δύνασθαι» στο φυσικό «Είναι» (=Γίγνεσθαι) κατά πως λέγει ο Πίνδαρος. Άλλωστε η ρίζα της λέξης αρετή, από το «αραρίσκειν», δηλώνει την προσαρμογή της πράξης του ανθρώπου στο μέτρο του νόμου της Φύσης.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 108.
Μάλιστα, στην αρχική της χρήση η αρετή, στον Όμηρο, δεν έχει σημασία ηθική αλλά φυσική. Όποιος δηλαδή ασκεί την αρετή, ύστερα από μια ακραία ένταση του λογισμού και της βούλησής του, υποτάσσει την πράξη του στην τάξη της Φύσης.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Ο Νηφομανής – Η Ποιητική του Σεφέρη», σελ. 69.
Είναι δηλαδή η προσαρμογή του ανθρώπου στα βίτσια της Κοσμικής ανάγκης. Η αλλαγή της στάσης μας στην ενατένιση της μοίρας, που ούτε εξαντλείται ούτε καταργείται.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Ο Νηφομανής – Η Ποιητική του Σεφέρη», σελ. 18.
Η αρμονία της ανθρώπινης πράξης κατά το πρότυπο της αρμονίας στη φύση προϋποθέτει ένα είδος πολέμου μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο, ανάλογο με τον πόλεμο που γίνεται στην φύση – Βλ. και Πλάτων «Νόμοι, 626.e. 2 – 5». Η ισορροπία που πετυχαίνει ο άνθρωπος πάνω σ’ αυτόν τον πόλεμο είναι η αρετή του.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Ο Νηφομανής – Η Ποιητική του Σεφέρη», σελ. 69 – 70.
Έτσι, η αρετή δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η δράση που ενεργοποιεί την αλήθεια, εκείνη που πηγάζει από το ρυθμό της Φύσης.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Ο Νηφομανής – Η Ποιητική του Σεφέρη», σελ. 69.
Αρετή, δηλαδή, μας είπαν οι Έλληνες, είναι το Ολύμπιο άθλημα προσαρμογής της πράξης του ανθρώπου στην τάξη του Κόσμου. Η Αρετή με την έννοια της προσαρμογής είναι η εξίσωση ανθρώπου και φύσης στον κοινό στίβο του γίγνεσθαι. Είναι η ταύτιση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και της Κοσμικής αλήθειας. Της Κοσμικής αλήθειας που παρά την απροσδιοριστική της ερωτοτροπία είναι μια, αφού ο πάγος πάντα μας παγώνει και ποτέ δεν μας ζέστανε, και ο σκορπιός μας δαγκώνει και ποτέ δεν μας χάιδεψε, η κοσμική αλήθεια όντας μία είναι ολόκληρη η ομορφιά, και η υγεία, και η σκληρότητα.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 108.
@ stardust30
Έγραψες: «βρίσκω βλακώδες να γράφει ο Λιαντίνης, που ήταν μορφωμένος άνθρωπος, πως ο σπαρτιατικός τρόπος ανατροφής των παιδιών ήταν “ανώτερος” γιατί ήταν “πιο κοντά στη φύση”».
Προφανώς δεν κατάλαβες τι εννοεί ο Λιαντίνης….
Αν ζούσε θα σου έλεγε ότι :
Εάν οι δύο αρχές του Σύμπαντα Κόσμου είναι το «Είναι» και το «μη – Είναι» [«Μηδέν»], ο Λόγος των Ελλήνων είναι σημείο, ούτε δηλαδή φανέρωση (το Είναι) αλλά ούτε απόκρυψη (μη -Είναι) : ο Λόγος των Ελλήνων οντοποιεί το ανθρώπινο σύμπαν με όλες τις ιδιότητες, τα γνωρίσματα και τα σύνδρομα του κοσμικού σύμπαντος γιατί συμπίπτει με το Λόγο της Φύσης που είναι αφανής.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Έξυπνον Ενύπνιο – Οι Ελεγείες του Duino του Rilke», σελ. 32.
Για αυτό η αρχαία Ελλάδα είναι ένας πολιτισμός ασυγκράτητος. Μια κοσμοθεωρία πλήρης. Ένας τρόπος ζωής ολοκληρωμένος και τέλειος. Είναι η ποιο κοντά στην Φύση και στην φυσική αϊδιότητα κοινωνία, που έσωσε να δημιουργήσει ο άνθρωπος.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Γκέμμα», σελ. 112.
Για αυτό και από την άποψη της αγωγής, εκείνο που μας διδάσκει η αντίληψη των Προσωκρατικών για την «ανάγκη», είναι ότι όσο πιο επίμονα εκθέτουμε τον άνθρωπο στον ζόφο και στο δέος της βιοτικής καταφοράς και της υπαρκτικής του διάρριψης, τόσο πιο έμπεδα θα τον έχουμε στηρίξει, να παλέψει το πείσμα της ζωής του και την μοίρα του με περηφάνια και με αξιοσύνη. Προπαντός, όμως, να διακοσμεί το φορτίο της ευθύνης του για τις μελλούμενες γενιές απαραμόρφωτο και εμπλουτισμένο.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 95.
Άλλωστε, η αίσθηση της ευθύνης για τις μελλούμενες γενιές είναι για την ηθική πράξη του κάθε ζωντανού ανθρώπου ότι και η ατμόσφαιρα για το νέο δέντρο που φύτεψε ο κηπουρός.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 98.
Μας διδάσκει επίσης ότι είναι χρεία να μαθαίνουμε τα παιδιά στα σχολεία να αντιμάχονται τη φυσική τους τάση προς την ευκολία και τον ψευτο- ευδαιμονισμό. Μιας και η χρυσή οδηγία κάθε αγωγής κλείνεται στην πρόταση : η ζωή μας είναι υπόθεση δύσκολη και τραχιά. Απέναντι σε κάθε χαρά που δοκιμάζουμε, στέκεται αναγκαία μια ισόποση λύπη. Ο άνθρωπος που δεν πληρώνει την κάθε ηδονή του με ίση σε ποσότητα αλγηδόνα, ζει μια ζωή αφύσικη. Δηλαδή ψεύτικη ως τη ρίζα της.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Γκέμμα», σελ. 144 – 145.
Πίσω από κάθε χαρά μας περιμένει ανεξιλέωτη μια ισόποση λύπη. Αλλιώτικα είναι θρασίμι το βίωμα. Και κλούβιο το πράγμα. Καμία χαρά, δηλαδή, που δεν έχει μέσα της ταυτόχρονα στοιχεία δυσκολίας, αγώνα και πόνου δεν μπορεί να ναι γνήσια. Αυτός είναι ο νόμος της Φύσης για όλα τα όντα : τις μεγάλες χαρές τις γονιμοποιούν οι μεγάλοι πόνοι, όπως οι αρδεύοντες ποταμοί ζωοποιούν τους κήπους : η εύκολη ζωή, έξω από το ότι ναρκοθετεί το μέλλον του ανθρώπου, είναι και ζωή άχαρη. Ευνουχισμένη και ψόφια.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Γκέμμα», σελ. 222.
Ο ηθικός Κόσμο που σπουδάζουν και μορφοποιούν οι τραγικοί Έλληνες ποιητές είναι το γεωμετρικό απείκασμα του φυσικού Κόσμου που επιχειρούν να κατανοήσουν οι προσωκρατικοί φιλόσοφοί. Οι προσωκρατικοί μέσα από το τηλεσκόπιο του σύμπαντος συγκεντρώνουν τη ματιά τους στον άνθρωπο, ενώ αντίθετα οι τραγικοί έλληνες ποιητές, μέσα από το μικροσκόπιο του ανθρώπου απλώνουν το βλέμμα τους στο σύμπαν. Ένδειξη έως και απόδειξη περί αυτού είναι το γεγονός πως ο Θαλής ο Μιλήσιος, η κεφαλή των προσωκρατικών, κοιτάζοντας τον ουρανό έπεσε λένε στο πηγάδι – «λέγεται δ᾽ ἀγόμενος ὑπὸ γραὸς ἐκ τῆς οἰκίας, ἵνα τὰ ἄστρα κατανοήσηι, εἰς βόθρον ἐμπεσεῖν»-, ενώ ανάποδα αλλά όμοια ο Αισχύλος ο Αθηναίος, η κεφαλή των τραγικών Ελλήνων ποιητών που ασχολήθηκαν με τον άνθρωπο, αρχίζει την «Ορέστεια» με την θεωρία του ουρανού.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 155.
Μάλιστα, ένας από ους κυριότερους λόγους που οι προσωκρατικοί Φιλόσοφοι είναι αξεπέραστοι και τόσο σπουδαίοι είναι ότι η ευαισθησία των διανοητών τούτων, οι λεπτές παρατηρήσεις τους πάνω στις διεργασίες της Φύσης καθώς ανελίσσεται και πραγματοποιείται, τους οδήγησε στην σοφή επίνοια να αναγνωρίσουν στους νόμους της Φύσης το ρόλο των συμβόλων σήμανσης για τις ανθρώπινες πράξεις. Ύψωσαν δηλαδή τη σύνταξη του Κόσμου, με την όλη ιεραρχία του κανονιστικού της καταμερισμού, στην μήτρα των προτύπων που οφείλει να δώσει το πλαίσιο της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Οι Προσωκρατικοί Φιλόσοφοι κατανόησαν ότι αυτός ήταν ο αφεύγατος δρόμος, αν ήταν για να είναι το πλαίσιο αυτό αυθεντικό. Αν ήταν δηλαδή, για να το «κ ο σ μ ή σ ε ι» η διάρκεια και η στερεότητα του μόνιμου. Του μόνιμου όχι με την έννοια του αιώνιου – αιώνιου στη Φύση, εκτός από την ίδια την Φύση, δεν υπάρχει – αλλά του πολυχρόνιου. Γιατί πως θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, εφόσον οι ηθικές αλήθειες θα είχαν ξεπηδήσει από τις υποδείξεις της αλήθειας εκείνης που στηρίζει την οικονομία και την αϊδιότητα του Κόσμου !
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 67 & 148.
Η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στον φυσικό και τον ηθικό κόσμο, και κατ’ επέκταση η εξελικτική ακολουθία ανάμεσα στην προσωκρατική φιλοσοφία και την τραγική Ελληνική ποίηση ανιχνεύεται στον ορισμό που έδωκε στην τραγωδία ο Αριστοτέλης : ο λόγος των φυσικών πραγμάτων που οδηγεί, με όργανο τη νομοτελειακή τάξη, στην αρμονία του Κόσμου, είναι η ελευθερία στα ηθικά ενεργήματα που απεργάζεται, με όργανο την βουλητική πειθαρχία, τη δικαιοσύνη των ανθρώπων : Τραγωδία είναι.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 156.
Έτσι, ότι στους προσωκρατικούς αποκαλύπτεται σαν ανύψωση στην αλήθεια της Φύσης, στους Τραγικούς Έλληνες ποιητές προβάλλει σαν αναρρίχηση στην αρετή του ανθρώπου : μίμηση. Ενώ το αλάθευτα τελειωμένο από τη Φύση αξιώνεται σαν περήφανα κατορθωτό από τον άνθρωπο : «πράξεως τελείας και σπουδαίας». Τέλος, η φυσική δράση στο χώρο του Κόσμου αναγνωρίζεται σαν ηθική πράξη στην περιοχή του ανθρώπου : «παθημάτων κάθαρσις» – για αυτό και για τους Έλληνες Άνθρωπος στη βάση του σημαίνει λάθος και στην κορφή του εξαγνισμός.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 156.
@ Λούθηρε, προφανώς προτιμάς να δέχεσαι ό,τι σου λένε οι άλλοι αντί να κρίνεις βάση της λογικής σου τί είναι σωστό και τί όχι. Προτιμάς να είσαι το υποχείριο άλλων παρά άνθρωπος με ελεύθερη βούληση. Δικαίωμά σου.
@ Χριστόφορε, στην φράση σου “Η ΜΟΝΗ ΑΡΙΣΤΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ – ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΕΙΤΕ ΒΑΣΙΛΕΙΑ, ΕΙΤΕ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΙΤΕ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΤΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ“ θα διαφωνήσω γιατί ένας βασιλιάς, ένας άνθρωπος που δεν θα δίνει λόγο σε κανέναν δεν πρόκειται να είναι δίκαιος απέναντι σε όλους γιατί θα έχει συμφέρον να υποστηρίξει μόνον τους πλουσιότερους από τους οποίους θα έχει να κερδίσει και ο ίδιος.
Ένα παράδειγμα μόνον να σου δώσω για να καταλάβεις – ο Μέγας Αλέξανδρος ο οποίος ενώ είχε τον Αριστοτέλη ως δάσκαλο ουδέποτε έγινε «δίκαιος και ηθικός» βασιλιάς.
@ Καλλίμαχε, για τον Πλάτωνα μιλά ο Καστοριάδης κι όχι για τον Σωκράτη. Και ό,τι γράφει είναι αποτέλεσμα σοβαρής μελέτης. Δεν καταλαβαίνω λοιπόν την αμφισβήτησή σου πως «είναι πολύ δύσκολο κανείς να μελετήσει Πλάτωνα».
H αιτία κατάκρισης, απέναντι στο πολίτευμα του Λυκούργου και στον Σπαρτιατικό “σκληρό” τρόπο ζωής, – πώς άλλωστε, η φύση είναι οριακά τέλεια γιατί είναι οριακά σκληρή και ταυτόχρονα ακατανόητο θαύμα επειδή είναι απλή – βρίσκεται στην γενική τάση του σημερινού ανθρώπου να θηρεύει τον άκαρπο “ευδαιμονισμό” με μία τέτοια μανία, ώστε προς τον σκοπό αυτό να βάζει ενέχυρα ακόμη και τα χρυσά δόντια, που ενδέχεται να του έχει φορέσει ο οδοντίατρος.
Στην βάση αυτής της δυσφήμησης βρίσκεται η παρακμή, η αδυναμία, η ακράτεια, και πάνω από όλα η πνευματική αποβλάκωση της σημερινής κοινωνίας.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 125 – 126.
Οι χαρακτηρισμοί για τον Σωκράτη (άλλωστε αυτός μιλά στην πλατωνική «Πολιτεία») και τον Πλάτωνα φρονώ ότι είναι υπερβολικοί.
Ο Σωκράτης έτσι όπως μας το περιγράφει ο Λιαντίνης στην “Γκέμμα“, σελ. 65 – 68″.
“Δεν έγινε για τις ηθικές μεγαλουργίες του ο Σωκράτης ο ηγεμόνας των Ελλήνων, καθώς μας παραστήσανε. Απάνου σε τέτοια πασαρέλα θα βρεις να περνούν χιλιάδες συγχωριανοί του. Πάρε για παράδειγμα τον Αριστείδη, το Νικία, το Φωκίωνα.
Δύο είναι οι αιτίες για τις οποίες ανέβηκε και μαρμάρωσε στο περίοπτο βάθρο του, λέει το σπουδαίο εγγόνι του στα γράμματα, που γεννήθηκε δεκαπέντε χρόνους μετά το θάνατο του Σωκράτη, ο Αριστοτέλης.
Η μία ότι εδίδαξε «τὸ ὁρίζεσθαι καθόλου», και η άλλη ότι επινόησε τους «ἐπακτικοὺς λόγους».
Το πρώτο εξηγεί ότι ο Σωκράτης πέτυχε πρώτος να ορίσει τις έννοιες. Και ξέρεις τι άθλος είναι αυτός ; Είναι πράμα τόσο σημαντικό, όσο και η θέσπιση των Ολυμπιακών αγώνων από τον Ηρακλή και το Λυκούργο.
Να ορίσεις μια έννοια είναι δυσχερέστατο έργο. Αν δεν ήταν έτσι, δεν θα συνέβαινε το παράλογο που βλέπουμε σήμερα γύρω μας. Ερωτάς στην Ελλάδα τους ανθρώπους τι είναι δημοκρατία, και λαβαίνεις εννέα εκατομμύρια ορισμούς. Παρευρεθήκατε ποτέ σας στη στέψη της κασίδας και της παλάβρας ; Του abracadabra που λένε οι γερμανοί φυσικοί για τους γερμανούς θεολόγους ;
Και το ίδιο συμβαίνει, αν ρωτήσεις τι είναι ελευθερία, αρετή, δικαιοσύνη, φιλότιμο και ότι άλλο.
Όμως ο ορισμός της κάθε έννοιας είναι ένας, εδίδαξε ο Σωκράτης. Για ορίσεις μια έννοια, μας είπε, θα την περιγράψεις με τόσες και τέτοιες λέξεις, ώστε να μην ημπορείς να προσθέσεις ούτε μια λέξη, να μην ημπορεί να αφαιρέσεις ούτε μία, και να μην ημπορείς να αλλάξεις ούτε μία. Έτσι. Και αν τα καταφέρεις στο τέλος να την ορίσεις την έννοια.
Αλλά αυτό, τίμιε αναγνώστη, είναι ανακάλυψη και εφεύρεση σαν εκείνες του Νεύτωνα, του Κολόμβου, του Δαρβίνου, του Αινστάιν, του Φρόυντ. Και ο Σωκράτης είναι το πρώτο φωτομετρικό για όλους αυτούς τους μεγαλόνοες άντρες.
Το δεύτερο που πέτυχε, λέει ο Αριστοτέλης πάντα, είναι οι «ἐπακτικοί λόγοι». Εισηγήθηκε δηλαδή στην έρευνα την επαγωγική μέθοδο.
Το δεύτερο τούτο είναι ακόμα σπουδαιότερο από το πρώτο. Γιατί στην ουσία σημαίνει ότι ο Σωκράτης εισήγαγε στην πνευματική ιστορία του ανθρώπου την επιστήμη, κατά την έννοια ότι εισηγήθηκε τη μέθοδο της επιστήμης.
Αυτό είναι ο λόγος που κοντά στα άλλα λέμε ότι την επιστήμη στην ιστορία του ανθρώπου την έφεραν οι έλληνες. Και κατά τούτο ξεχωρίζει ο ελληνικός από όλους τους άλλους πολιτισμούς.
Καθώς είμαστε ημιμαθείς, και προχειρολόγοι, και πνευματικοί νεόπλουτοι, ισχυριζόμαστε πολλές φορές ότι επιστήμη έκαμαν και άλλοι αρχαίοι λαοί. Οι αιγύπτιοι, για παράδειγμα, οι αζτέκοι, οι ασσύριοι, οι κινέζοι, οι χαλδαίοι, οι εβραίοι, οι πέρσες, και λέγε.
Λάθος. Επιστήμη έκαμαν μόνον οι έλληνες. Επιστήμη, με την έννοια ότι ανακαλύπτεις και οικοδομείς ένα σύστημα εφαρμοσμένων πληροφοριών που η οργανική τους δόμηση έχει τον ειρμό, την ακρίβεια και την αναγκαιότητα της οργανικής τάξης που υπάρχει μέσα στην φύση. Αιτία που κάνει τη φύση και τους νόμους της σύσταση αναλλοίωτη, και αιώνια, και ανώλεθρη.
Σε σύγκριση με τους έλληνες η επιστήμη που έκαμαν οι άλλοι είναι μια επίδοση προεμπειρική. Αστρολογία λόγου χάρη αντί για αστρονομία. Κομπογιαννιτισμός αντί για ιατρική. Ιερατείο και παπαδαριό αντί για φιλοσοφία. Αγροφυλακή αντί για γεωμετρία. Μαγεία και κατηχητικό αντί για ηθική. Κρυφτούλι και αμπάριζα αντί αθλητισμός. …..
Σήμερα την έρευνα σε όλους τους χώρους του επιστητού την υπηρετούν εννιακόσιες τόσες επιστήμες, που διδάσκονται στα πανεπιστήμια της υφηλίου.
Αρχή και πηγή και μητρίδα (όπως λέμε πατρίδα) όλου αυτού του πνευματικού οργασμού που έφερε τον άνθρωπο «μετάρσιος να πλήξει τα άστρα», κατά τον στίχο του Οράτιου, είναι η Ελλάδα. Και γενάρχης ή πρωτομάστορας αυτής της πειθαρχίας είναι ο Σωκράτης.
…[…]…
Ιδού γιατί ο Σωκράτης, ο γιός του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης ο αθηναίος, είναι μεγάλος. Γιατί είναι η μαμή που έφερε στο φώς της ιστορίας την επιστήμη.
Αυτός, λοιπόν, με την διπλή κατάθεση στην Τράπεζα του Πνεύματος, το «ὁρίζεσθαι καθόλου» και τους «ἐπακτικοὺς λόγους», είναι ο Σωκράτης. Ο πρωτόπλαστος της επιστήμης και ο αρχιπυροβάτης της αλήθειας. Ο σημαιοφόρος στη μεραρχία των εφευρετών του ανθρωπίνου γένους.
Και για αυτό, λόγω του μεγέθους της παροχής δηλαδή, μας έρχεται τόσο δύσκολο να παρακολουθήσουμε πως οικοδομεί χαλίκι – χαλίκι τους συλλογισμούς του στους διαλόγους του Πλάτωνα. Πόσο δύσκολο είναι να διαβάζουμε τον Πλάτωνα, και να συμπερπατάμε με την διαλεκτική του!
Έξω από τους επιστήμονες – πλατωνιστές, ποιος μπόρεσε να μελετήσει ολόκληρο τον Πλάτωνα; Όπως για παράδειγμα διαβάζουμε ολόκληρο το Θουκυδίδη ή τον Αισχύλο ;
Και η δυσκολία γίνεται σκάνδαλο, αν λογαριάσεις ότι ο Σωκράτης χτίζει την επαγωγική του μέθοδο με τα πιο ευτελή ονόματα και ρήματα : σαμάρια δηλαδή και πετσιά, κανάβια και πέταλα. …….
Η διαλεκτική μέθοδος του Σωκράτη είναι καθαρά Μαθηματικά. Που γίνονται ακόμη πιο δύσκολα, γιατί δεν προχωρούν με αριθμούς και σχήματα, αλλά με έννοιες. Τι σημαίνει αυτό ; Αυτό σημαίνει ότι προσπαθείς να χτίσεις ένα χτίριο όχι με πέτρες και σίδερα, αλλά με ζώα και πουλιά.
Γιατί όταν λες εμορφιά, δικαιοσύνη, ευσέβεια, πολιτική, έρωτας, περιγράφεις βιώματα, εμπειρίες, προσδοκίες, λύπη, αγαλλίαση. Και όλα αυτά δεν είναι στοιχεία ύλης αλλά στοιχεία ζωής. Εδώ έχεις στα χέρια σου σεισμούς, πυρκαγιές , επιστασίες ήχων, τη χλωροφύλλη, τον άνεμο, τον ποταμό. Και προσπαθείς να τα μεταχειριστείς όπως ο χτίστης τις πέτρες. Πως θα το κάμεις όμως ;
Για να καταλάβεις, πόσο λεπτή υπόθεση είναι η διαλεκτική, ο τρόπος εφαρμογής της επαγωγικής μεθόδου δηλαδή από το Σωκράτη, όταν διαβάζεις έναν πλατωνικό διάλογο, κάμε το εξής : προσπάθησε να μαντέψεις τη νέα ερώτηση που θα κάμει ο Σωκράτης, ύστερα από την απάντηση που δόθηκε στην προηγούμενη ερώτηση. Εδώ θα νιώσεις ότι σου τσακίζονται τα κόκαλα“.
@Λούθηρε, η δικαιολογία σου είναι πολύ φτωχή και τελείως αστήρικτη. Μήπως η Σπάρτη μας άφησε τα μνημεία που έχει η Αθήνα; Ή μήπως η Σπάρτη ήταν φημισμένη για τους ποιητές και τον πολιτισμό της όσο η Αθήνα ή άλλες περιοχές της αρχαίας Ελλάδας; Το βρίσκω βλακώδες να γράφει ο Λιαντίνης, που ήταν μορφωμένος άνθρωπος, πως ο σπαρτιατικός τρόπος ανατροφής των παιδιών ήταν “ανώτερος” γιατί ήταν “πιο κοντά στη φύση”. Το να πετάς ένα αδύναμο παιδί στον Καιάδα, να αφήνεις το παιδί σου εκτεθειμένο στο κρύο ή την ζέστη για να “σκληραγωγηθεί”, να το προετοιμάζεις για να γίνει “καλός στρατιώτης” κι όχι σωστός πολίτης. Όσο για το “άγαλμα του γέλωτος” θα το χαρακτήριζα ως το “άγαλμα της μιζέριας”. Η έλλειψη του γέλιου στην ανατροφή των παιδιών είναι απάνθρωπη πέρα για πέρα.
Επίσης η φράση πως “η φύση είναι οριακά τέλεια γιατί είναι οριακά σκληρή και ταυτόχρονα ακατανόητο θαύμα επειδή είναι απλή” την βρίσκω ποιητική μεν, αλλά ανόητη για την σημερινή εποχή. Ίσως στην εποχή του Ομήρου οι βοσκοί να την έβρισκαν ρομαντική εγώ όμως την θεωρώ εκτός πραγματικότητας.
Ακόμη και η γέννηση της φιλοσοφίας στηρίχθηκε στην βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ο πρωτόγονος άνθρωπος, που αγωνιζόταν για την επιβίωσή του, χωρίς στέγη και σίγουρη τροφή δεν είχε την πολυτέλεια να ασχοληθεί με την φιλοσοφία. Η γραφή γεννήθηκε από την στιγμή που υπήρχε πλεόνασμα τροφής έτσι ώστε να τραφούν οι δάσκαλοι οι οποίοι ασχολούνταν αποκλειστικά με τα γράμματα.
Και να ξεκαθαρίσω κάτι για τις απόψεις μου- ποτέ δεν είχα “είδωλα” και ποτέ δεν θεώρησα πως ο,τιδήποτε γράφει κάποιος το δέχομαι άκριτα. Πάντα η κριτική μου σκέψη χωρίζει την ήρα από το σιτάρι. Έτσι και τα λεγόμενα του Λιαντίνη δεν είναι αποδεκτά στο σύνολό τους επειδή πολλά από όσα είπε, τα είπε χρησιμοποιώντας τον συναισθηματισμό του κι όχι το πρίσμα της ορθής λογικής.
@Κλέαρχος (06:57:08) :
«μια ερώτηση μόνο : ποια είναι ελληνική αντίληψη περί πολιτικής και σε ποιο αρχαίο κείμενο μπορώ να την βρω ώστε να την συγκρίνω με τα όσα λέει ο Πλάτων ?»
Στα “Πολιτικά” του Αριστοτέλη πάντως βρήκα κάτι σχετικό
“Τρία είναι τα είδη των πολιτευμάτων, η Βασιλεία, η Αριστοκρατία και η Πολιτεία“.
“Βασιλεία, όταν η αρχή του ενός αποβλέπει προς το κοινό συμφέρον“.
“Αριστοκρατία, όταν η αρχή των αρίστων αποβλέπει εις το κοινό συμφέρον ή δια το τους αρίστους άρχειν ή δια το προς το άριστον τη πολει και τοις κοινωνουσιν αυτοις“.
“Πολιτεία, όταν το πλήθος πολιτεύεται προς το κοινό συμφέρον ή όταν το πλήθος προς το κοινό πολιτεύεται συμφέρον, καλείται το κοινό όνομα πασών των πολιτειών, Πολιτεία“.
“Εκφυλισμένες παρεκτροπές των τριών ανωτέρω πολιτευμάτων είναι, της Βασιλείας η ΤΥΡΑΝΝΙΑ, της Αριστοκρατίας η ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ, και της Πολιτείας η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ“.
“Εις την Τυραννία άρχει ο μονάρχης προς ιδίον συμφέρον, εις την ολιγαρχία ΟΧΙ ΟΙ ΑΡΙΣΤΟΙ αλλά οι ΛΙΓΟΙ ΕΥΠΟΡΟΥΝΤΕΣ προς ιδίον πάλι συμφέρον και εις την Δημοκρατία η αρχή ασκείται μόνο χάριν του απόρου πλήθους“.
“Η ολιγαρχία της αρχής των ολίγων εύπορων και η δημοκρατία της αρχής των πολλών απόρων, είναι εκφυλισμένες παρεκτροπές πολιτεύματος, διότι η διαφορά συνιστάται μόνο εις τον ΑΡΙΘΜΟ των αδικούντων τους υπολοίπους πολίτες, και ο αριθμός αυτός δεν μπορεί να καθιερώσει αρχή προτιμήσεως“.
“Η ΜΟΝΗ ΑΡΙΣΤΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ – ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΕΙΤΕ ΒΑΣΙΛΕΙΑ, ΕΙΤΕ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ, ΕΙΤΕ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΕΙΝΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΤΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ“.
Ο μοναδικός λόγος που πολλοί συκοφαντούν τόσο τον Σωκράτη όσο και τον Πλάτωνα είναι ο… φιλο-λακωνισμός των δύο φιλοσόφων! Εκείνο το «Λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν» του Πλάτωνα, στο έργο του «Πρωταγόρας», είναι η αιτία για ότι τους έχουν σούρει οι σημερινοί «δημοκράτες».
Ο Λιαντίνης είναι αρκούντος αποκαλυπτικός με τα όσα λέει…… αρκεί να γίνει η σύγκριση της δημοκρατικής Αθήνας και της ολιγαρχικής (:::) Σπάρτης σε όλα τα επίπεδα και με γνώμονα τα όσα ο Λιαντίνης λέει…
Η νομοθεσία του Λυκούργου της Σπάρτης, μα λέει ο Λιαντίνης, δημιούργησε ένα τύπο ανθρώπου εντελώς ασύμμετρο – και κατά τούτο ανέφικτο – απέναντι στα γνωρίσματα του σημερινού ανθρωπολογικού μοντέλου. Ως Κράτος η αρχαία Σπάρτη δεν είχε πολίτευμα Κράτους, γράφει ο Πλούταρχος ο Χαιρωνεύς, αλλά ζωή ανθρώπου που ζει συνεχώς μέσα στην τραχύτητα της γνώσης και της μοναξιάς : οὐ πόλεως ἡ Σπάρτη πολιτείαν͵ ἀλλ΄ ἀνδρὸς ἀσκητοῦ καὶ σοφοῦ βίον ἔχουσα. Το αγαλμάτιο του Γέλωτα που είχε στηθεί από τον Λυκούργο στην αγορά της Σπάρτης, σημείο της απουσίας κάθε περιττού στοιχείου ευθυμίας στο παιδαγωγικό ιδεώδες της πολιτείας του Λυκούργου, συμβολίζει κάτι μοναδικό. Έχοντας κατά νου ότι από όλα τα ζώα ο άνθρωπος μόνο γελά, γιατί αυτός μόνο νιώθει τον ψυχικό πόνο και την λύπη, τότε είναι κατ’ ανάγκην σωστό ότι η αγωγή στην Σπάρτη οδήγησε τόσο κοντά τον άνθρωπο στην Φύση, όσο κοντά της βρίσκονται και τα ζώα που δεν γελούν. Αρκεί βέβαια να μην συσχετίσουμε αυτή την ανθρώπινη ψυχική στάση με την κατάσταση του ζώου. Γιατί και τα ζώα που δεν γνωρίζουν να γελούν φτάνουν κάποτε να κλαίνε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα δάκρυα που έχυναν οι ίπποι του Αχιλλέα για τον Πάτροκλο, αποδεικνύοντας την οντική υπεροχή του ζώου απέναντι στην μοίρα του ανθρώπου.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 124 – 125.
Ο Λιαντίνης έλεγε ότι η παιδεία της Σπάρτης, τα φυσικά δηλαδή πρότυπα από τα οποία άντλησε τις ηθικές αλήθειες, ξεπήδησε από τις υποδείξεις της αλήθειας εκείνης που στηρίζει την οικονομία και την αϊδιότητα του Σύμπαντος, άσκησε δε πάνω της τόσο καθηλωτική την επίδραση, ώστε να μην ξεχωρίζει κανείς αν εκείνο που τελικά νομοθέτησε ήταν η σοφία του μυθικού Βασιλιά Λυκούργου (Πολιτικός & Βασιλέας) ή, η παιδαγωγική μάστιγα του Ταϋγέτου ! Λέγοντας κάποιος νεοέλληνας – ο Κώστας Ουράνης – ότι με τον τρόπο που η Αθήνα άφησε στους ανθρώπους την Ακρόπολη, η Σπάρτη άφησε για λογαριασμό της τον Ταΰγετο, είπε μια κουβέντα πολύ στοχαστική. Και επειδή μιλάμε για Λακεδαιμόνιους, άνδρες εσθλούς, ταιριάζει να υπενθυμίζουμε ότι η αιτία κατάκρισης, απέναντι στο πολίτευμα του Λυκούργου και στον Σπαρτιατικό “σκληρό” τρόπο ζωής, – πώς άλλωστε, η φύση είναι οριακά τέλεια γιατί είναι οριακά σκληρή και ταυτόχρονα ακατανόητο θαύμα επειδή είναι απλή – βρίσκεται στην γενική τάση του σημερινού ανθρώπου να θηρεύει τον άκαρπο “ευδαιμονισμό” με μία τέτοια μανία, ώστε προς τον σκοπό αυτό να βάζει ενέχυρα ακόμη και τα χρυσά δόντια, που ενδέχεται να του έχει φορέσει ο οδοντίατρος.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Homo Educandus (Φιλοσοφία της Αγωγής)», σελ. 125 – 126.
Ο αείμνηστος Λιαντίνης έλεγε ότι αν με την ηθική τελειότητα ανοίγεται ο δρόμος προς την φογγόβολη περιοχή της υπέρβασης, δεν υψώνεται κανείς και ποτέ στην ηθική τελειότητα, εν όσω η ορθή πρακτική συμπεριφορά του εξαντλείται μέσα στο κοινοτικό χώρο. Ο ηθικός τομέας δεν είναι ανεξάρτητος από το σύνολο κύκλο του επιστητού. Πέρα από την κοινότητα απλώνεται η μεγάλη περιοχή των οντολογικών συσχετισμών της ύπαρξης, την οποία προϋποθέτει η ηθική : η γνωριμία με τον πόνο του Κόσμου, η μελέτη και η φιλία με τον θάνατο, ο αγώνας για την υπέρβαση του «Μηδενός» ή την προσπέλαση του «Είναι», όλες γενικώς οι καταστάσεις, που δοκιμάζουν την αντοχή της ύπαρξης στα τεντωμένα έσχατα των ορίων. Η συμπεριφορά προς το συνάνθρωπο δεν μπορεί να είναι ορθή, εάν δεν εμπνέεται και οδηγιέται στην κεντρική της γραμμή από την πρέπουσα στάση απέναντι σε αυτές τις οντολογικές προτεραιότητες. Με άλλα λόγια δικαιοσύνη προς τους ανθρώπους σημαίνει ότι προηγουμένως κανείς πρέπει να είναι δίκαιος με τα δέντρα, τα ζώα, τα βουνά και τα άστρα. Ο υπαρκτικός βέβαια προσανατολισμός όχι μόνο δεν παραβλέπει την πολιτική ανάγκη και την προστακτική της κοινωνικής αρμονίας, αλλά υπηρετεί ρεαλιστικότερα τον καταστατικό χάρτη του ανθρωπισμού. Έτσι, εάν ο Μπετόβεν (Beethoven) προτιμούσε την ομιλία με τα δέντρα αντί και την φιλία των ανθρώπων και εάν στο Ευριπίδη δεν άρεσε ο δήμος αλλά τα θαλασσινά άντρα της Σαλαμίνας, αυτό δεν σημαίνει ότι η ορμή προς την κοινωνία σε αυτούς τους μεγάλους άντρες είχε διολισθήσει στην αρνητική ιδιοτροπία και στην ανθρώπινη απαρέσκεια.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Έξυπνον Ενύπνιο – Οι Ελεγείες του Duino του Rilke», σελ. 68.
Είναι φανερό, έλεγε ο Λιαντίνης, ότι λόγω της ευρύτητας του ηθικού φάσματος το θέατρο του ηθικού αγωνίσματος αναγνωρίζεται πολύ πιο πέρα από την εμβέλεια των συνοικισμών της ανθρώπινης πρόνοιας, ενώ η απαρχή την ηθικής πράξης εντοπίζεται εκεί, όπου τα φυσικά στοιχεία συζούν κάτω από τους νόμους της «αφανούς αρμονίας» του Ηράκλειτου και συλλειτουργούν στην τέλεση του κοσμικού δράματος.
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Έξυπνον Ενύπνιο – Οι Ελεγείες του Duino του Rilke», σελ. 69.
Θα πρέπει, έλεγε ο Λιαντίνης, να διακινδυνέψει κανείς τον ισχυρισμό, ότι η αρετή του ατόμου και κατ’ επέκταση η γνήσια πολιτική κοινότητα είναι τόσο δυσχερές αγώνισμα, ώστε να’ χει ελάχιστους τους λειτουργούς και πολλούς τους επιτιμητές. Γιατί όπου δεν φτάνει η προσωπική επίδοση, περισσεύει της ψυχής ο φθόνος κατά την κλασσική διατύπωση του Θουκυδίδη. Από την άποψη αυτή η δημοκρατία σαν σημαντική του τρόπου των ολίγων είναι εύκολο να θεωρηθεί θεσμός αντιδημοκρατικός. Βέβαια, ο Πλάτων διέκρινε τιμητικά την πολιτεία των Λακεδαιμονίων από τον περσικό δεσποτισμό και την αθηναϊκή δημοκρατία, μιας και ανίχνευσε το μυστικό της πολιτικής ευδαιμονίας τους – μια ευδαιμονία σκληρή σαν τους λίθους στα λατομία – στην αυστηρή στάση του πολίτη απέναντι στον εαυτό του πρώτα και στην πολιτεία ύστερα. Εν ολίγοις η κοινωνική υγεία δεν θεραπεύεται με την θήρα της ευκολίας αλλά με την βούληση της δυσκολίας. Η σκυθρωπή αυτή αίσθηση εντοπίζει το σκοπό και την χάρη της ζωής όχι στην απόλαυση αλλά στην απόφαση για άσωτη ετοιμασία. Πρόκειται για την ενεργητική και δύσκολη πορεία του ανθρώπου προς τα μέσα, η οποία ημπορεί με λίγη κριτική αυθαιρεσία να θεωρηθεί στατικός μόχθος και σφαλερός συντηρητισμός. Ήταν όμως στατικός ο αμετακίνητος στρατιώτης της Πομπηίας, που τον σκέπασε η λάβα αλύγιστο μπροστά στην πύλη της πόλης του ;; Στην πραγματικότητα δηλαδή αυτή η στατικότητα είναι προοδευτική μεταβολή και δημιουργία. Ο πολίτης και η κοινότητα φυλάγουν την ηθική τους και είναι σταθερά οχυρωμένοι απέναντι στον κίνδυνο εκφυλισμού της αρχέγονης ικμάδας, μόνον εφόσον εγρηγορούν ενάντια στον πόνο του Κόσμου. Αυτή η αγρύπνια είναι που ξεχωρίζει τη δειλή αναχώρηση από την τραγική μοναξιά. Για αυτό και η φράση του Αριστοτέλη «αὐτίτης καὶ μονώτης εἰμί» δεν δίνει το μέτρο του α-πολιτικού δραπέτη, αλλά περιγράφει τον γνήσιο πολίτη!
Βλ. Λιαντίνης Δημήτριος «Έξυπνον Ενύπνιο – Οι Ελεγείες του Duino του Rilke», σελ. 70 – 71.
Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση.
Πρέπει όμως να διορθώσεις το «Πλάτων» του τίτλου σε «Πλάτωνος».
μια ερώτηση μόνο : ποια είναι ελληνική αντίληψη περί πολιτικής και σε ποιο αρχαίο κείμενο μπορώ να την βρω ώστε να την συγκρίνω με τα όσα λέει ο Πλάτων ?