Περί Επικούρειας Ηδονής

Η απλή αναφορά της λέξης «ηδονή», προκαλεί σε πολλούς αντιδράσεις αγανάκτησης( οργής ή και περιφρόνησης. Πιθανόν να σκέπτονται πώς είναι δυνατόν μια ολόκληρη φιλοσοφική σχολή να θεμελιώνει τα διδάγματά της επάνω σε μια έννοια τόσο ευτελή, όσο η ηδονή.
Εάν το καλοσκεφτούμε όμως θα δούμε ότι η έννοια της ηδονής δεν είναι τόσο ευτελής, εφόσον για χάρη της ηδονής συνουσιάστηκαν οι γονείς μας και ήρθαμε εμείς στη ζωή, για χάρη της ηδονής απολαμβάνουμε την πόση και την βρώση και παραμένουμε στη ζωή, για χάρη της ηδονής απορρίπτουμε από το σώμα μας όσες ουσίες δεν μας είναι πλέον χρήσιμες και για χάρη της ηδονής συνευρισκόμαστε διαρκώς, αντλώντας ψυχική ηρεμία, σωματική ευεξία και διατηρώντας συνάμα ανοικτή την προοπτική της αναπαραγωγής μας. Είμαστε όλοι δηλαδή, είτε το θέλουμε είτε όχι «όργανα ηδονής» της Μητέρας Φύσης, η οποία χάρη στην ηδονή μας επιβάλλει τη θέλησή Της και τουλάχιστον ανόητος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί όποιος αντιδρά στη βούληση της Μεγάλης Μητέρας, διότι είμαστε γεννήματα και τμήματα της Φύσης.
Εκτιμώντας λοιπόν οι πρόγονοί μας τη συμβολή της ηδονής στον ανθρώπινο βίο, την φαντάστηκαν ως κόρη του Έρωτα και της Ψυχής και συνέθεσαν μάλιστα εκείνον τον περίφημο αττικό μύθο στον οποίο παραπέμπουμε κάθε ενδιαφερόμενο, για να παρακολουθήσει το κάλεσμα του Έρωτα, τις περιπέτειες της Ψυχής, τον θάνατο και την ανάστασή της και τέλος τη γέννηση της μονάκριβης και πεντάμορφης θυγατέρας τους, της Θεάς Ηδονής.
Ο δάσκαλός μας ο Επίκουρος ανέδειξε την ηδονή ως σκοπό της ζωής και θεμελίωμα της φιλοσοφίας του και την όρισε ως εξής:

ΟΤΑΝ ΟΥΝ ΛΕΓΩΜΕΝ ΗΔΟΝΗΝ ΤΕΛΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙΝ,
ΟΥ ΤΑΣ ΤΩΝ ΑΣΩΤΩΝ ΗΔΟΝΑΣ,
ΚΑΙ ΤΑΣ ΕΝ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙ ΚΕΙΜΕΝΑΣ ΛΕΓΟΜΕΝ,
ΩΣ ΤΙΝΕΣ ΑΓΝΟΟΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΟΥΧ ΟΜΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ,
Ή ΚΑΚΩΣ ΕΚΔΕΧΟΜΕΝΟΙ ΝΟΜΙΖΟΥΣΙΝ,
ΑΛΛΑ ΤΟ ΜΗΤΕ ΑΛΓΕΙΝ ΚΑΤΑ ΣΩΜΑ,
ΜΗΤΕ ΤΑΡΑΤΤΕΣΘΑΙ ΚΑΤΑ ΨΥΧΗΝ.

Πού σημαίνει:

Όταν λέμε ότι ο σκοπός είναι η ηδονή,
Δεν εννοούμε τις ηδονές των ασώτων,
Και αυτές που βρίσκονται μέσα στις απολαύσεις
Όπως νομίζουν μερικοί που το αγνοούν και δεν το παραδέχονται
Ή είναι κακώς πληροφορημένοι
αλλά να μην πονάει το σώμα
και να μην ταράζεται η ψυχή

Εμείς λοιπόν οι Επικούρειοι, οι λάτρεις της Ηδονής, φροντίζουμε στο μέτρο του δυνατού να μην πονάει το σώμα μας και να μην ταράζεται η ψυχή μας, κι έτσι είμαστε σε θέση να απολαμβάνουμε τη χαρά της Ζωής. Κι αυτή ακριβώς η χαρά είναι η επικούρεια Ηδονή.
Βεβαίως η επικούρεια διδασκαλία δεν αποκλείει καμία άλλη έννοια του όρους ηδονή, αρκεί ωστόσο να μην προκαλεί πόνο στο σώμα και φόβο στην ψυχή. Διότι η χειρότερη συμφορά του σώματος είναι ο πόνος και το χειρότερο πάθος της ψυχής είναι ο φόβος.

___________________________________________________________________________________________________________

Πηγή: Μάριος Βερέττας

2 σκέψεις σχετικά με το “Περί Επικούρειας Ηδονής

  1. Ηλιαχτίδα μου αυτή η διδασκαλία μπορεί να είναι απλή στη σύλληψη αλλά είναι μεγαλειώδης στην εφαρμογή της. Πάντως για μένα το ιδανικό είναι να συνδυάζεις την ηδονή με την γνώση αλλά και τις καλλιτεχνικές σου ανησυχίες έτσι ώστε να δημιουργήσεις κάτι μοναδικό-κάτι που οι επόμενες γενεές θα μιλούν γι’αυτό έτσι ώστε το όνομά σου να υπάρχει για αιώνες μετέπειτα.
    Το να συσσωρεύεις πλούτο ως ηδονή εάν καταντήσει αυτοσκοπός είναι μάταιος και ανώφελος.

  2. Πολύ σοφή μου ακούγεται κι εμένα καλέ μου η διδασκαλία της σχολής που μας παρουσιάζεις & γι΄αυτό (μια που μέχρι σήμερα την αγνοούσα) σ΄ευχαριστώ για το συγκεκριμένο post. Έχεις απόλυτο δίκιο! Τελικά τα πάντα στη ζωή μας ξεκινούν από την ηδονή, όχι μόνο με την ερωτική της έννοια μα & τη φιλοσοφική! Εννοώ δλδ πως άλλοι άνθρωποι ηδονίζονται για παράδειγμα με τη συσσώρευση πλούτου, άλλοι μόνο με το sex, άλλοι με το διάβασμα ενός ωραίου βιβλίου ενώ άλλοι με το να θαυμάζουν την ομορφιά της φύσης! Όλοι όμως τελικά από κάτι ηδονίζονται, οπότε όντως η ηδονή στη ζωή μας έχει πολύ μεγάλη σημασία! Και γι΄αυτό στόχος όλων μας διαρκώς είναι η κατάκτησή της!
    Την Καλημέρα μου!

Τα σχόλια έχουν κλείσει.