Σύνδρομο άπνοιας ύπνου

Ο ύπνος αποτελεί ζωτική ανάγκη και απαραίτητη προϋπόθεση για καλή υγεία τόσο σωματική όσο και ψυχική. Είναι μια ιδιαίτερα ευεργετική και απολαυστική διαδικασία κατά την οποία το σώμα μας ξεκουράζεται και ο εγκέφαλός μας ανασυγκροτείται. Δεν είναι λοιπόν ο ύπνος μια αδρανής κατάσταση, αλλά μια πολύπλοκη λειτουργική οντότητα. Κατά μέσο όρο, ένας ενήλικας έχει ανάγκη από 7 έως 8 ώρες ύπνου.

Η έγερση του ατόμου μετά τον ύπνο συνοδεύεται φυσιολογικά από αίσθημα ευχαρίστησης και διάθεση για ανάληψη δραστηριοτήτων. Ωστόσο, η αλήθεια για πολλούς ανθρώπους (9-11%), ηλικίας κυρίως άνω των 45 ετών, είναι πολύ διαφορετική: η αφύπνιση δεν συνοδεύεται από αίσθημα ξεκούρασης και ευεξίας. Αντίθετα υπερισχύουν η κόπωση, η υπνηλία, ο πονοκέφαλος, η κακοδιαθεσία.

Μια πολύ συχνή αιτία πρόκλησης των παραπάνω συμπτωμάτων είναι το Σύνδρομο Απνοιών κατά τον Ύπνο (ΣΑΥ). Το σύνδρομο αυτό είναι μία διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια πλήρους ή μερικής απόφραξης των ανώτερων αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου, που οδηγούν σε διακοπή (άπνοια) ή σημαντική ελάττωση (υπόπνοια) της ροής του αναπνεόμενου αέρα. Αυτά τα επεισόδια διαταραχής του αερισμού συνήθως συνοδεύονται από έντονο ροχαλητό, υποξαιμία και πολλές φορές καταλήγουν σε αφυπνίσεις με αποτέλεσμα κατακερματισμό του ύπνου.

Το ΣΑΥ είναι μια συχνή πάθηση καθώς φαίνεται να αφορά πάνω από 4% των αντρών και 2% των γυναικών μέσης ηλικίας, χωρίς βέβαια να αποκλείονται και άλλες ηλικιακές ομάδες. Οι ασθενείς με ΣΑΥ αναφέρουν κυρίως τα συμπτώματα της νόσου κατά τη διάρκεια της μέρας, ενώ οι σύντροφοί τους παραπονούνται για τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της νύχτας (ιδιαίτερα για το έντονο ροχαλητό!).

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ΣΑΥ

Το κύριο πρόβλημα ασθενών με ΣΑΥ είναι η απόφραξη του φαρυγγικού αυλού, η οποία εμφανίζεται χαρακτηριστικά κατά την είσοδο στον ύπνο. Ως αποφρακτική άπνοια χαρακτηρίζεται η κατάσταση εκείνη κατά την οποία εκδηλώνεται παροδική και επαναλαμβανόμενη εισπνευστική κυρίως αλλά και εκπνευστική απόφραξη του φάρυγγα (σύμπτωση των τοιχωμάτων του φαρυγγικού αυλού κατά τη διάρκεια του ύπνου). Συγκεκριμένα, οι μύες της μαλθακής υπερώας, της σταφυλής, της γλώσσας και της αμυγδαλής χαλαρώνουν, στενεύοντας τους αεραγωγούς σε βαθμό τέτοιο που να αποφράσσονται. Ως εκ τούτου, η αναπνοή σταματά για λίγα δευτερόλεπτα, η παροχή οξυγόνου στο σώμα διακόπτεται και η αποβολή διοξειδίου του άνθρακα αναστέλλεται.

Λόγω αυτού, ‘ξυπνάει για λίγο ο εγκέφαλος’, ανοίγουν ξανά οι αεραγωγοί και ενεργοποιείται εκ νέου η αναπνοή. Αυτό συμβαίνει πολλές φορές μέσα σε μία βραδιά στα άτομα με ΣΑΥ και δεν τους επιτρέπει να κοιμούνται σωστά.

Κύριο χαρακτηριστικό της κατάστασης αυτής είναι το βαρύ ροχαλητό, το οποίο διακόπτεται για κάποιο χρονικό διάστημα, με επάνοδο της αναπνοής με ‘βίαιο’ και θορυβώδη τρόπο αλλά και με αφύπνιση.

Ως κεντρικής αιτιολογίας άπνοιες χαρακτηρίζονται -απλουστευμένα- αυτές που προκύπτουν από ένα πρόβλημα ενεργοποίησης των αναπνευστικών μυών από τον εγκέφαλο. Το είδος αυτό της άπνοιας γίνεται αντιληπτό με τη διακοπή της ροής αέρος με σύγχρονη καταστολή των αναπνευστικών κινήσεων ή εκδήλωση περιοδικής αναπνοής.

Ως μικτού τύπου χαρακτηρίζεται η άπνοια που αρχίζει ως κεντρικού και καταλήγει ως αποφρακτικύ τύπου.
Όπως προαναφέρθηκε, στην υπόπνοια η ροή του αέρα δεν διακόπτεται τελείως, αλλά μειώνεται σε ποσοστό άνω του 50%. Επειδή οι συνέπειες της υπόπνοιας στον πάσχοντα είναι παρόμοιες, υιοθετήθηκε ο Δείκτης Άπνοιας – Υπόπνοιας (ΑΗΙ), που θεωρείται παθολογικός όταν το άθροισμα των επεισοδίων άπνοιας – υπόπνοιας είναι μεγαλύτερο των 10 ανά ώρα (ΑΗΙ>10/ώρα) και διάρκειας άνω των 10sec.

Παράγοντες που το προκαλούν

Υπάρχουν διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες όπως

• η αύξηση του σωματικού βάρους
• οικογενής προδιάθεση
• το αλκοόλ
• η ρινική απόφραξη
• υπερτροφία αμυγδαλών και αδενοειδών εκβλαστήσεων
• διάφορα φάρμακα (ηρεμιστικά κλπ.)
• κρανιο-προσωπικές «δυσμορφίες» (μικρογναθία, μακρογλωσσία κλπ)
• ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός , ακρομεγαλία , σύνδρομο Cushing)
• λαρυγγομαλακία
• διαταραχές του κινητικού νευρώνα κά.

Συνέπειες του συνδρόμου

Οι συνέπειες είναι πολλές και σοβαρές

• κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου κατά τον ύπνο
• αρτηριακή υπέρταση
• εγκεφαλικό επεισόδιο
• διαταραχές καρδιαγγειακού συστήματος
• τροχαία ή εργατικά ατυχήματα (πολλά από τα τροχαία ατυχήματα οφείλονται στο σύνδρομο αυτό)
• ψυχολογικές και ενδοκρινολογικές διαταραχές

Θεραπεία

Για τον καθορισμό της θεραπείας λαμβάνονται υπόψη η βαρύτητα της κλινικής εικόνας, τα ευρήματα της πολυπαραμετρικής μελέτης, τα συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας (ΧΑΠ, καρδιαγγειακές νόσοι, ενδοκρινοπάθειες -με πιο χαρακτηριστική τη μεγαλακρία-) και οι πιθανές ανατομικές ανωμαλίες της περιοχής.
Τα συντηρητικά μέτρα που συστήνονται σε κάποιον που πάσχει από ήπια μορφή ΣΑΥ είναι συμβουλές για μείωση σωματικού βάρους, αποφυγή κατασταλτικών του ΚΝΣ (οινόπνευμα, υπναγωγά φάρμακα), αποφυγή καπνίσματος, αποφυγή βαριών δείπνων προ της κατάκλισης, κατάληψη πλάγιας θέσης στον ύπνο.

Η θεραπεία περιλαμβάνει:

• απώλεια σωματικού βάρους,
• απαγόρευση χρήσης αλκοόλ ειδικά πριν τον ύπνο,
• πλάγια θέση σώματος κατά την διάρκεια του ύπνου.

Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης μέτριου και σοβαρού ΣΑΥ είναι η εφαρμογή συνεχούς θετικής πίεσης στους ανώτερους αεραγωγούς (CPAP). Ειδικότερα, εφαρμόζεται στη μύτη μια προσωπίδα που παρέχει αέρα υπό πίεση, παρεμποδίζοντας τη σύμπτωση των φαρυγγικών τοιχωμάτων. Στόχος της CPAP είναι η κατάργηση των επεισοδίων άπνοιας – υπόπνοιας αλλά και του ροχαλητού σε όλες τις φάσεις και τις θέσεις του ύπνου. Η επιτυχής εφαρμογή της θεραπείας αυτής έχει άμεσα αποτελέσματα (κατάργηση απνοιών, υπνηλίας, ροχαλητού) αλλά και απώτερα (προστασία καρδιαγγειακού, αναπνευστικού συστήματος κ.α).

Στο νοσοκομείο, τη ρύθμιση της πίεσης του παρεχόμενου αέρα αναλαμβάνει εξειδικευμένος νοσηλευτής, ενώ όταν ο ασθενής πάρει τη συσκευή στο σπίτι του, η ρύθμιση γίνεται από πριν.

Αυτή τη στιγμή στο Εργαστήριο Ύπνου του Αγίου Παύλου παρακολουθούνται 7.500 άτομα που χρησιμοποιούν τη συσκευή CPAP. Βέβαια, η χρήση της συσκευής γίνεται για πολλά χρόνια και όταν η πίεση του ασθενούς πέσει στο 4, τότε μόνο μπορεί να σταματήσει η χρήση της. Ωστόσο, δεν επέρχεται πλήρης θεραπεία, ενώ καλό είναι ο έλεγχος της πορείας της υγείας του ασθενούς να συνεχίζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί δεύτερης γραμμής τρόπο αντιμετώπισης του ΣΑΥ και δεν έχει τόσο θεαματικά αποτελέσματα σε σύγκριση με τη CPAP. Το ροχαλητό καταργείται (ικανοποιημένος ο σύντροφος!), όχι όμως και οι άπνοιες κατά τον ύπνο.

Αξίζει, τέλος, να σημειώσουμε ότι:

• Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση του ΣΑΥ είναι αναγκαίες για την αποφυγή σοβαρών επιπτώσεων στην καθημερινή ζωή του πάσχοντος και του περιβάλλοντός του. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένας μεγάλος αριθμός τροχαίων ατυχημάτων που οφείλονται στην υπνηλία του οδηγού, θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν είχε γίνει έγκαιρη διάγνωση του ΣΑΥ.
• Επίσης χειριστές μηχανημάτων, οδηγοί και άλλοι επαγγελματίες θα ήταν σκόπιμο να εξεταστούν για ΣΑΥ, αξιολογώντας τη σχετική συμπτωματολογία που τυχόν παρουσιάζουν, με σκοπό την πρόληψη ατυχημάτων.

__________________________________________________________________________________________________

Πηγές :

http://www.anapnoi.net/SAS.htm

http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=4419

http://www.pneumonologist.gr/pages/Greek/kyria_nosimata/sleepapnea.html

Το καντονιακό σύστημα διοίκησης-ένα παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουμε ως χώρα

Θα δούμε στη συνέχεια κάπως πιο αναλυτικά το καντονιακό σύστημα διοίκησης, στη βελτίωση του οποίου σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο δικός μας Ιωάννης Καποδίστριας, που μάλιστα είχε κατά νουν να το εφαρμόσει και στην Ελλάδα. Ο όρος canton είναι γαλλικός και σημαίνει διοικητική περιοχή μεταξύ επαρχίας και κοινότητας (δήμου).

Κατά κάποιον τρόπο, το καντόνι είναι μια ομάδα κοινοτήτων, μια ένωση συνεργαζόμενων κοντινών κοινοτήτων. (Όλοι οι δήμοι που συναποτελούν την ευρύτερη Αθήνα, θα μπορούσαν να οργανώσουν ένα καντόνι). Η Ελβετία έχει 22 τέτοια καντόνια.

Υπάρχει όμως μια λεπτή και κρίσιμη διαφορά ανάμεσα στη διοικητική περιφέρεια, ας πούμε τη δική μας νομαρχία και το καντόνι ή το ομόσπονδο κράτος και το καντόνι. Για να υπάρξει καντόνι πρέπει να είναι σαφώς διακεκριμένο γεωγραφικά από ένα άλλο γειτονικό καντόνι.

Σύμφωνα με την καντονιακή λογική, ο νομός Κυκλάδων, εδώ σε μας, θα έπρεπε να έχει τόσα καντόνια, όσα και τα νησιά των Κυκλάδων. Ένα φανταστικό «καντόνι των Κυκλάδων» δεν έχει λόγο ύπαρξης σαν καντόνι, ο νομός Κυκλάδων δεν μπορεί να είναι καντόνι. Διότι το καντόνι πρέπει να αυτοδιοικείται με απόλυτη διοικητική επάρκεια, που δεν παρεμποδίζεται από φυσικά αίτια. Λόγω της γεωγραφικής της διαμόρφωσης, η Ελλάδα με τα πολλά νησιά και τις γεωγραφικά ευδιάκριτες ηπειρωτικές περιοχές της είναι ιδανικός τόπος για την εφαρμογή καντονιακού διοικητικού συστήματος, πράγμα που όμως θα σήμαινε πλήρη και υποδειγματική αποκέντρωση – κι αυτό ακριβώς είναι που ΔΕΝ θέλουν οι μανδαρίνοι του κέντρου. Το ήθελε όμως ο «αυταρχικός» Καποδίστριας, ένας άνθρωπος τόσο φωτισμένος, που έπρεπε να πεθάνει σε τούτη τη χώρα του κοτσαμπάσικου σκότους που συνεχίζεται.

Προσέξτε τι συναρπαστικά από διοικητικής άποψης πράγματα συμβαίνουν στην Ελβετία σε τρία γεωγραφικώς ιδιόμορφα καντόνια, της Βασιλείας, του Άπεντσελ και του Ουντερβάλντεν. Το καθένα χωρίστηκε σε δύο υποκαντόνια, όταν διαπιστώθηκε πως η διοίκηση χώλαινε. Έτσι η πόλη της Βασιλείας (230.000 κάτοικοι περίπου) χωρίστηκε απ’ την ύπαιθρο του καντονιού της Βασιλείας (περίπου άλλοι τόσοι κάτοικοι), διότι η εκτεταμένη περιοχή του ενιαίου καντονιού εμπόδιζε την καλή διοίκηση! Στην πραγματικότητα λοιπόν τα καντόνια της Ελβετίας είναι 25: Στα 22 κανονικά προστίθενται και τα 3 ημικαντόνια, που αν και έχουν το ίδιο σύνταγμα και τους ίδιους νόμους με τα μητρικά, αυτοδιοικούνται πλήρως για λόγους πρακτικούς και όχι νομικούς ή εθνολογικούς.

Το σύνταγμα του 1874, που ισχύει και σήμερα, λέει πως τα καντόνια είναι κυρίαρχα κράτη με δικούς τους νόμους και δικό τους σύνταγμα και όχι απλώς ομόσπονδα κρατίδια. Όμως ταυτόχρονα είναι και ομόσπονδα κρατίδια, διότι εκτός απ’ τους νόμους ενός εκάστου υπακούουν και στους ομοσπονδιακούς νόμους, ώστε να συντονίζεται η δραστηριότητα όλων των καντονιών. Πάντως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει ελάχιστες αρμοδιότητες. Το ομόσπονδο ελβετικό κράτος είναι εξαιρετικά χαλαρό όσον αφορά τη διοικητική άρθρωση των καντονιών του, και παρά ταύτα άκρως συνεκτικό, εξαιτίας του σχολαστικού σεβασμού των ελάχιστων ομοσπονδιακών νόμων.

Και το παραδοξότερο και συναρπαστικότερο όλων: Δύο καντόνια το Ούρι και το Γκλάρους, και τέσσερα ημικαντόνια (τα δύο του Ουντερβάλντεν και τα δύο του Άπεντσελ) δεν έχουν αντιπροσωπευτική, όπως τα άλλα, αλλά άμεση δημοκρατία. Εδώ τους νόμους δεν τους ψηφίζουν οι βουλευτές, αλλά ολόκληρος ο λαός σε λαϊκές συνελεύσεις που γίνονται σε τακτικές ημερομηνίες, μια ή δύο φορές το χρόνο, ημέρα Κυριακή. Η υπερκαπιταλιστική Ελβετία έσπρωξε την αστική δημοκρατία προς τη μεριά της Λαϊκής Δημοκρατία μέχρις εκεί που μπορούσε να επιτρέψει το καπιταλιστικό σύστημα οργάνωσης της οικονομίας.

____________________________________________________________________

πηγη: «Λαοί της Ευρώπης» Βασίλης Ραφαηλίδης

Το αναρχικό κίνημα του Ελεύθερου Πνεύματος

Από τον 11ο αιώνα κι έπειτα συνέβησαν στην Ευρώπη τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές. Η γεωργία, η βιομηχανία, οι πόλεις και οι αγορές αναπτύχθηκαν ταχύτατα. Ο πληθυσμός αυξανόταν, τα δεσμά του φεουδαρχισμού, τα οποία έκαναν τους δουλοπάροικους και τους ελεύθερους χωρικούς να εξαρτώνται από τους κυρίους τους και την εκκλησία έσπαζαν. Υπήρχαν νέοι περιορισμοί αλλά και νέες δυνατότητες για ελεύθερη ζωή. Μολονότι οι πλούσιοι και οι ισχυροί προσπαθούσαν να αυξήσουν τα βάρη του λαού και να καταπατήσουν τις ελευθερίες του, στην ύπαιθρο οι χωρικοί συχνά αρνούνταν να πληρώσουν φόρους ή να εργαστούν χωρίς αμοιβή, και απαιτούσαν δικαιώματα πάνω στη γη. Πολλοί διέφυγαν στις πόλεις, των οποίων «ο αέρας απελευθερώνει τους ανθρώπους» εκεί δεν υπήρχε δουλοπαροικία. Αλλά καθώς μεγάλωνε το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, όλο και περισσότεροι αντιδρούσαν ριζοσπαστικά, συχνά επιδιώκοντας να εγκαθιδρύσουν τη Βασιλεία των Ουρανών στη Γη, όπου τα πάντα είναι κοινά.

Το Ελεύθερο Πνεύμα, που άκμασε σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα σχεδόν σε κάθε γωνιά της Ευρώπης, ίσως είναι το πρώτο σημαντικό αναρχικό κίνημα παγκοσμίως. Ξεκίνησε το 1200, από τους διανοούμενους του Παρισιού που συναθροίζονταν γύρω απ’ τον Γουλιέλμο τον Χρυσοχόο, σαν ένα είδος εξέγερσης ενάντια στην ολοκληρωτική εξουσία της εκκλησίας. Οι μυημένοι του Ελεύθερου Πνεύματος περιφρονούσαν απροκάλυπτα τους μοναχούς (το ντύσιμό τους- ένα μπαλωμένο κόκκινο ράσο- παρωδούσε το ντύσιμο των καλόγερων), διέκοπταν τις εκκλησιαστικές λειτουργίες, κάνοντας με οξυδέρκεια και ευγλωττία δημόσιες συζητήσεις με τους ιερείς. Οι αδελφοί του Ελεύθερου Πνεύματος αρνούνταν να περιμένουν μια μετά θάνατον ζωή τιμωρίας ή επιβράβευσης: προτιμούσαν να απολαύσουν τον Παράδεισο επί της Γης εδώ και τώρα.

Μολονότι τα μέλη της κεντρικής ομάδας σύντομα εκτελέστηκαν από την εκκλησία ως «αιρετικοί», οι ιδέες τους εξαπλώθηκαν από πόλη σε πόλη, ιδίως κατά μήκος των εμπορικών οδών μέσω των οποίων διακινούνταν υφάσματα και ρούχα. Οι γυναίκες και οι τεχνίτες, όπως οι υφαντές της Αμβέρσας, ήταν ιδιαίτερα δεκτικοί απέναντι σ’αυτές τις ιδέες. Όλοι απαρνούνταν την ιδιοκτησία, την εξουσία και τα προνόμια, και ζούσαν από αυτά που έπαιρναν ζητιανεύοντας. Οι μυημένοι του Ελεύθερου Πνεύματος, καθώς αποκτούσαν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, απέρριπταν όλο και περισσότερο τις ιδέες της εποχής: αρνούνταν όλους τους περιορισμούς, δήλωναν απόλυτα ελεύθεροι και δεν αναγνώριζαν άλλη αυθεντία πέραν της ίδιας τους της εμπειρίας.

Το 1259 αφορίστηκαν. Η εκκλησία είχε τρομοκρατηθεί ιδιαίτερα από τις πολλές γυναίκες του Ελεύθερου Πνεύματος που ζούσαν μαζί σε κοινοβιακά νοικοκυριά- στην Κολωνία ο αριθμός τους έφτανε τις 2000. Η μεγαλύτερη αμαρτία τους, έλεγαν οι επίσκοποι, ήταν η ανεξαρτησία τους- ήταν «αργόσχολες, κουτσομπόλες αλήτισσες που αρνούνταν να υπακούσουν στους άντρες με την πρόφαση ότι τον θεό τον υπηρετεί κανείς καλύτερα σε συνθήκες ελευθερίας». Οτιδήποτε είχε σχέση μαζί τους ήταν απαγορευμένο: το ντύσιμό τους, η κραυγή για όνομα του θεού, ψωμί» ακόμη και η ελεημοσύνη, έγιναν αδικήματα που τιμωρούνταν με θάνατο. Εκατοντάδες κάηκαν στην πυρά ή πνίγηκαν επειδή αρνήθηκαν να ζητήσουν άφεση αμαρτιών, να δηλώσουν μετάνοια ή να παραστήσουν τους παράφρονες.

Οι «Μικροί Αδερφοί και Αδερφές» έγιναν με το ζόρι μια κινούμενη διανόηση που εξαπλώθηκε στην Ισπανία , Ιταλία, Βαυαρία και ακόμη πιο πέρα. Ουδέποτε αποτέλεσαν μια μόνο εκκλησία με ένα ενιαίο δόγμα, υπήρξαν ένα άθροισμα ομοφρόνων ομάδων, το ζωηρό μήνυμα των οποίων μεταδίδονταν προφορικά:

«Ο θεός ήταν ελεύθερος και δημιούργησε όλα τα πράγματα κοινά για όλους… η κλοπή είναι νόμιμη. Φάτε σε ένα πανδοχείο και αρνηθείτε να πληρώσετε. Αν ο ιδιοκτήτης ζητήσει λεφτά, να τον χτυπήσετε.. Τα ελεύθερα άτομα πρέπει να κάνουν ό,τι τους ευχαριστεί. Ανήκω στην ελευθερία της φύσης και ικανοποιώ όλα όσα επιθυμεί η φύση μου.. Ο έρωτας είναι η απόλαυση του Παραδείσου- και η απόλαυση του Παραδείσου δεν μπορεί να είναι αμαρτωλή.»

Μολονότι η Μαργαρίτα Πορέτ κάηκε στην πυρά το 1310, το βιβλίο της οι Καθρέφτες των απλών ψυχών κυκλοφόρησε σε ολόκληρη την Ευρώπη για αρκετούς αιώνες.

____________________________________________________________________

πηγή: Αναρχισμός