Σύμφωνα με ειδησεογραφικές πηγές:
Τις έντονες διαμαρτυρίες της εβραϊκής κοινότητας της Ρώμης, προκάλεσαν οι δηλώσεις του δημάρχου της πόλης, Τζιάνι Αλεμάνο, ο οποίος ανέφερε: «ο φασισμός δεν είναι το απόλυτο κακό».
«Δεν πιστεύω ότι είναι το απόλυτο κακό και δεν το πίστεψα ποτέ. Ο φασισμός υπήρξε ένα περίπλοκο φαινόμενο, στο οποίο πίστεψαν πολλοί και δεν θα τους κολλήσω εγώ αυτή την ετικέτα», ανέφερε σε συνέντευξή του στην «Κοριέρε Ντε Λα Σέρα», ο Αλεμάνο.
Μα φυσικά και είναι ένα από τα απόλυτα κακά στην ιστορία της ανθρώπινης ιστορίας. Ένα ιδεολογικό-κοινωνικό κατασκεύασμα για να να έχουν ένα πάτημα οι βρωμο-ναζί και οι σύμμαχοί τους να ξεκινήσουν μια εκστρατεία ενάντια στους «κατώτερους» αυτού του κόσμου..
Fascio ονομάζεται στα ιταλικά το δεμάτι ράβδων το οποίο αποτελεί σύμβολο δύναμης μέσω της ενότητας: από μόνη της κάθε ράβδος είναι εύθραστη, ενώ ως δεμάτι είναι δυνατές. Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε στη Σικελία του 1870, και ειρωνικά πρωτοχρησιμοποιήθηκε από ομάδες δημοκρατών και επαναστατών, αποκτώντας αριστερές αποχρώσεις που τον έκαναν ελκυστικό σε πολλούς.
Ο φασισμός αν και διαδεδομένη έννοια, δύσκολα ορίζεται. Ωστόσο η έλλειψη ιδεολογικής καθαρότητας δεν τον εμπόδισε να απλωθεί στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου, εκμεταλλευόμενος το κλίμα αστάθειας, φόβου και βίας που δημιούργησαν τόσο ο πρώτος όσο και η ανατροπή συστημάτων (εκκλησία,βασιλεία) που όριζαν την ήπειρο για αιώνες.
Σήμερα είναι μια ιδεολογία ξεπερασμένη, άμεσα συνδεδεμένη με το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και με εικόνες του Μουσολίνι και του Χίτλερ σε άκαμπτες πόζες. Ποιές ακριβώς όμως ήταν οι συνθήκες που έκαναν αυτή την απεχθή μιλιταριστική ιδεολογία να επικρατήσει;
Όπως αναφέρει και ο Ουμπέρτο Έκο, ακριβής ορισμός δεν υπάρχει. Κάθε χώρα εφάρμοσε το φασισμό με το δικό της τρόπο, απόρροια του δικού της χαρακτήρα και του εκάστοτε δικτάτορα.
Ο φασισμός επικαλείται εξωτερικούς εχθρούς ή συνωμοσίες (τεκτονισμός, κομμουνισμός, εβραίοι, άραβες, μουσουλμάνους φονταμενταλιστές) ενάντια στη χώρα, διατηρώντας έτσι ένα καθεστώς συνεχούς «πολέμου» και επιφυλακής. Ο πασιφισμός είναι προδοσία και αδυναμία.
Για να καταφέρει τους στόχους του το φασιστικό κράτος καταφεύγει στην τρομοκρατία με βασανιστήρια, εξαφανίσεις και εκτελέσεις. Επίσης παρουσιάζεται ως ο εκφραστής της λαϊκής θέλησης η οποία θεωρείται πάντα αδιάσπαστη και ενιαία και την οποία μόνο ο επικεφαλής του καθεστώτος είναι σε θέση να ερμηνεύσει.
Το καθεστώς εκμεταλλεύεται τις φοβίες της μεσαίας τάξης για αναρχία ή ξεσηκωμό των κατώτερων τάξεων. Βασίζεται στις πιο συντηρητικές αξίες και πεποιθήσεις, ενώ αποστρέφεται την παιδεία (ως επικίνδυνη) και την πρωτοπορία στην τέχνη (ως ανατρεπτική). Θεωρεί πως η θέση της γυναίκας είναι να είναι σύζυγος και μητέρα, ενώ απορρίπτει τη σεξουαλική διαφορετικότητα και ελευθερία.
Η γλώσσα είναι άκαμπτη, με ελάχιστο λεξιλόγιο και η εκπαίδευση κενή περιεχομένου, προσανατολισμένη στον άκρατο εθνικισμό. Οι μηχανισμοί προπαγάνδας ωστόσο είναι αρκετά ισχυροί, ώστε μόλις το καθεστώς έρθει στην εξουσία να είναι δύσκολη η ανατροπή του.
Η ερμηνεία του φασισμού κατά τον Τρότσκι:
«Η αναγκαστική συγκέντρωση όλων των πόρων και όλων των μέσων του λαού σύμφωνα με τα συμφέροντα του ιμπεριαλισμού, είναι η πραγματική αποστολή της φασιστικής δικτατορίας…Αυτό με τη σειρά του δεν ανέχεται καμιά εσωτερική αντίδραση και οδηγεί στην κατοπινή μηχανική συγκέντρωση της εξουσίας..»
«Όλα τα απορρίμματα της διεθνούς πολιτικής σκέψης χρησιμεύσανε για να γεμίσουν τον πνευματικό θησαυρό του νέου γερμανικού μεσσιανισμού. Ο φασισμός ανέβασε στην πολιτική το ΒΟΥΡΚΟ της κοινωνίας…» , (Τρότσκυ)
Κι ένα ανέκδοτο για τον φασισμό και την λαλακία που πάνε χεράκι χεράκι:
Λαλακία: Γειαααα…
Φασισμός: Τι γεια ρε λαλάκα; Μαζί δεν είμαστε όλη την ώρα;
Λαλακία: Ε να, δεν είμαστε και πολύ κοινωνικοί και έλεγα μήπως γνωριζόμασταν από την αρχή.
Φασισμός: Και ποιος είπε ότι έχω όρεξη να γνωρίσω άλλους;
Λαλακία: Ε;
Paradise Lost Thesis 